الفاظ صیغه طلاق

طبق قانون، طلاق یا جدایی زوجین، باید از طریق بیان نمودن الفاظ مخصوص صیغه طلاق، واقع گردد. نحوه خواندن خطبه طلاق از طرف زن و مرد، به این صورت است که مرد باید به زبان عربی، الفاظ صیغه طلاق را جاری نماید و مثلا بگوید «زَوْجَتِی فاطِمَةُ طالِق ». البته، الفاظ صیغه طلاق حتما باید در حضور دو نفر شاهد عادل بیان شود.

بر اساس قانون مدنی، خاتمه عقد ازدواج از طریق فسخ نکاح یا طلاق امکان پذیر شده است که هر یک از این روش ها، شرایط و احکام خاص خود را دارند. به طور کلی، زمانی که زن و مردی، قصد دارند از هم جدا شوند، می بایست به شیوه قانونی و رسمی، اقدام به طلاق گرفتن نموده و پس از خواندن خطبه یا صیغه طلاق، آن را نیز به صورت رسمی، به ثبت برسانند؛ در غیر این صورت، ممکن است مرد، به مجازات مقرر برای عدم ثبت طلاق، محکوم شود.

اما مطلب مهمی که در ارتباط با طلاق گرفتن وجود دارد، آن است که به موجب قانون مدنی، صیغه طلاق، باید با الفاظ خاصی ادا شود که دلالت بر قصد طلاق، توسط طرفین داشته باشد. هرچند که معمولا صیغه طلاق، در دفترخانه طلاق و توسط محضردار جاری می شود، اما به لحاظ شرعی، ممنوعیتی برای خواندن صیغه یا خطبه طلاق از طرف زن و مرد وجود ندارد. به همین مناسبت، پرداختن به این سوال ضروری است که نحوه خواندن خطبه طلاق از طرف زن و مرد چگونه است؟

برای پاسخ دادن به این سوال، ابتدا در خصوص الفاظ صیغه یا خطبه طلاق، توضیحاتی ارائه نموده و سپس، متن عربی الفاظ صیغه طلاق را ذکر می نماییم. در ادامه نیز، به این سوال پاسخ می دهیم که صیغه طلاق چگونه خوانده می شود. در آخر نیز در خصوص متن صیغه طلاق توافقی و طلاق غیابی از طرف زن توضیحاتی ارائه شده است.

الفاظ صیغه طلاق چیست

بر اساس موازین شرعی، زمانی که زن و مردی، قصد دارند از هم طلاق بگیرند، می بایست حتما صیغه طلاق میان آنها جاری شود تا زوجیت آنها خاتمه پیدا کند. بنابراین، صرفا خواندن الفاظ صیغه طلاق است که به عقد نکاح پایان داده و زوجین را به هم نامحرم می سازد. این صیغه طلاق که باید با استفاده از الفاظ خاصی ادا شود، می تواند توسط خود زن و مرد نیز، خوانده شود و مرد، با خواندن الفاظ صیغه طلاق، همسر خود را مطلقه سازد. در این راستا سوالی که عموما به ذهن متبادر می شود این است که الفاظ صیغه طلاق چیست؟

با این حال، در قانون حمایت خانواده، حکم خاصی در ارتباط با ثبت طلاق، ذکر گردیده است که به موجب آن، مردانی که صیغه طلاق را جاری سازند و در دفترخانه ازدواج و طلاق، آن را به ثبت نرسانند، به مجازات عدم ثبت طلاق، محکوم خواهند شد. البته، دفترخانه ازدواج و طلاق، برای ثبت نمودن طلاق زوجین، حکم طلاق یا گواهی عدم سازش را که از دادگاه باید گرفته شود، مد نظر قرار می دهد.

به همین دلیل، هم با توجه به نا آشنایی بسیاری از افراد با زبان عربی و هم به دلیل اینکه ثبت طلاق در دفترخانه، الزامی است، بسیاری از افرادی که قصد طلاق و جدا شدن دارند، به یکی از دفترخانه های ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کرده و از طریق وکالت دادن به سردفتر، برای جاری نمودن الفاظ صیغه طلاق، طلاق را به صورت شرعی و قانونی، به ثبت می رسانند.

در ماده 1134 قانون قانون مدنی، حکم خواندن صیغه طلاق با الفاظ آن، مقرر شده است که به موجب این ماده: «طلاق، باید به صیغه طلاق و در حضور حداقل دو نفر مرد عادل که جاری شدن الفاظ صیغه یا خطبه طلاق را بشنوند، واقع گردد».

بر این اساس، طبق قانون مدنی، صیغه طلاق، حتما باید از طریق ادای الفاظ صیغه یا خطبه طلاق جاری شود و این موضوع، یکی از مهم ترین شرایط صحت صیغه طلاق است و به همین دلیل، در قسمت های بعد، به این سوال پاسخ می دهیم که نحوه خواندن خطبه طلاق از طرف زن و مرد چگونه است.

متن عربی الفاظ صیغه طلاق

همانطور که در قسمت قبل بیان شد، بر اساس قانون مدنی، طلاق، باید از طریق بیان نمودن الفاظ صیغه طلاق انجام شود. هرچند خود زن و مرد می توانند خطبه طلاق را جاری سازند، اما به لحاظ قانونی نیاز است که زوجین، ابتدا به دادگاه خانواده مراجعه نموده و گواهی عدم امکان سازش بگیرند و سپس، این طلاق، در دفترخانه به ثبت رسد. به همین دلیل، زوجین، برای طلاق، به دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه می نمایند.

اما ممکن است، کماکان این سوال مطرح شود که الفاظ صیغه طلاق چیست و به عبارت دیگر، اگر زن و مردی قصد داشته باشند خودشان الفاظ صیغه طلاق را بخوانند باید چه الفاظی را ادا کنند؟ به همین دلیل، در این قسمت، قصد داریم متن عربی الفاظ صیغه طلاق را ارائه نماییم.

متن عربی الفاظ صیغه طلاق از طرف مرد، به این صورت خوانده می شود که مرد، به عنوان طلاق دهنده، بگوید: «زَوْجَتِی ...... طالِقٌ» و اگر به عنوان نمونه، نام همسر وی فاطمه باشد ، بگوید «زَوْجَتِی فاطِمَةُ طالِقٌ». البته در صورتی که مرد، برای ادا نمودن متن عربی صیغه طلاق، وکیل گرفته و سردفتر طلاق، به جای زن و مرد، صیغه طلاق را جاری سازد، الفاظ عربی خطبه یا صیغه طلاق، به این صورت بیان می شود: «زَوْجَةُ مُوکِّلی فاطِمَةُ طالِقٌ».

در صورتی که طلاق، از نوع طلاق خلع بوده و زن، به دلیل کراهتی که از شوهر دارد، در ازای پرداخت مبلغی به مرد، قصد جدا شدن از وی را داشته باشد، لفظ عربی خطبه طلاق به این صورت است: «زَوْجَتِی فاطِمَةُ خَلَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ» و بنابر احتیاط مستحب، در ادامه بگوید: «فَهِی طالِقٌ».

در صورتی هم که طلاق، از نوع طلاق مبارات بوده و هر دوی زوجین از هم کراهت داشته باشند، متن عربی صیغه طلاق از طرف مرد، باید به این صورت ادا شود: «بارَأْتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی ما بَذَلَتْ» و بنابر احتیاط مستحب، در ادامه بگوید: «فَهِی طالِقٌ».

صیغه طلاق چگونه خوانده می شود

در قسمت های قبل، به بررسی این سوال پرداخته شد که الفاظ صیغه طلاق چیست و متن عربی خطبه طلاق چگونه باید خوانده شود. اما سوالی که ممکن است مطرح شود ، آن است که صیغه طلاق، چگونه باید خوانده شود و به عبارت دیگر، صیغه طلاق چگونه خوانده می شود؟ حتی گاهی برای آشنایی با ان اقدام به دریافت فایل صوتی صیغه طلاق می نمایند.

در پاسخ به این سوال، باید گفت که شخصی که الفاظ صیغه طلاق را ادا می کند (مرد)، باید عاقل و بالغ بوده و قصد طلاق دادن همسر خود را داشته باشد؛ به همین دلیل، در صورتی که مرد، مجبور به طلاق دادن زن خود و ادای الفاظ خطبه طلاق شده باشد، این صیغه طلاق، اعتبار نداشته و به عبارت دیگر، طلاق، باطل است.

همچنین، ادای الفاظ صیغه طلاق، زمانی که مرد، قصد طلاق دادن ندارد و از روی شوخی، اقدام به بیان الفاظ عربی خطبه طلاق نموده باشد، فاقد اعتبار است. البته، طلاق غیابی از طرف زن، استثنا است و دادگاه، به جای مرد، اجازه جاری شدن خطبه یا صیغه طلاق را می دهد و طلاق، به حکم دادگاه است.

در مورد نحوه خواندن صیغه طلاق از طرف زن و مرد، این اختلاف، میان فقها وجود دارد که برخی معتقدند الفاظ صیغه یا خطبه طلاق، حتما باید به زبان عربی خوانده شوند، اما برخی عقیده دارند که زبان عربی، خصوصیت خاصی نداشته و الفاظ صیغه طلاق، به هر زبانی که ادا شود، به شرط اینکه نشان دهنده قصد طلاق باشد، صحیح است. اما معمولا در مذهب امامیه (شیعه)، الفاظ صیغه طلاق، می بایست به زبان عربی و با الفاظی که در قسمت قبل ذکر گردید، بیان گردد.

خواندن الفاظ صیغه طلاق، توسط زن و مرد، حتما باید در حضور دو نفر شاهد عادل، انجام گیرد و رعایت این شرط، الزامی است. فلذا طلاق بدون حضور شاهد، امکان پذیر نمی باشد. عادل بودن شهود طلاق، به این معنا است که افراد مذکور، از ارتکاب گناهان کبیره و اصرار بر گناهان صغیره، خودداری کنند. علاوه بر این، شهود طلاق، حتما باید خوانده شدن الفاظ خطبه یا صیغه طلاق را شنیده باشند و صرف اطلاع آنها از جاری شدن صیغه طلاق، برای صحت شهادت آنها، کافی نیست.

متن صیغه طلاق توافقی

پیش از این توضیحاتی در خصوص صیغه طلاق و الفاظ آن ارائه شده است اکنون در این بخش از مقاله قصد داریم به بررسی نحوه و ارائه متن طلاق توافقی بپردازیم. طلاق توافقی یکی از راحت ترین روش های طلاق و جدایی زوجین است چرا که هردو طرف رضایت بر طلاق دارند و با توافق بر موضوعات مهم تصمیم خود بر طلاق را اجرایی می نمایند. 

طلاق توافقی عموما توسط وکیل انجام می شود؛ یعنی زوجین با دادن وکالت به وکیل دادگستری پروسه درخواست و رسیدگی به دعوای طلاق در دادگاه ها را به وکیل واگذار می نمایند. یکی از مراحل مهم در طلاق توافقی جاری کردن متن صیغه طلاق توافقی است، از آن جا که وکیل از جانب زوجین وکالت رسمی و قضایی دارد می تواند صیغه طلاق را از جانب هر دو طرف قرائت کند.

در خصوص متن صیغه طلاق توافقی باید گفت، متن صیغه طلاق توافقی هیچ تفاوتی با متن صیغه طلاق های دیگر ندارد و متن صیغه طلاق ثابت است. یعنی صیغه طلاق توافقی هم همان عبارت «زَوْجَتِی ...... طالِقٌ» می باشد. یکی از مسائل مهم در خصوص طلاق بحث طلاق عاطفی است که عموما پیش از رسمی شدن طلاق اتفاق می افتد. در ادامه برای آشنایی بیشتر در این خصوص مطالعه مقاله زیر توصیه می گردد.

متن صیغه طلاق غیابی از طرف زن

از جمله روش های درخواست طلاق، ثبت درخواست طلاق از زوجه و در نهایت صدور حکم طلاق غیابی می باشد، طلاق غیابی از طرف زوجه به این صورت است که زوج در جلسات رسیدگی به طلاق حضور پیدا نکند دفاعیه ای ارسال نکند و در نهایت حکم طلاق صادر شود.

طلاق مستلزم جاری شدن صیغه طلاق می باشد، اما چنانچه زوج برای جاری شدن صیغه طلاق در محضر حاضر نشود سردفتر طلاق قانونا اجازه دارد صیغه طلاق را جاری نماید. ماده 33 قانون حمایت از خانواده در خصوص جاری کردن متن صیغه طلاق غیابی از طرف زن چنین آورده:

«مدت اعتبار حکم طلاق شش ماه پس از تاریخ ابلاغ رای فرجامی یا انقضای مهلت فرجام خواهی است. هرگاه حکم طلاق از سوی زوجه به دفتر رسمی ازدواج و طلاق تسلیم شود، در صورتی که زوج ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ مراتب در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر به زوجین ابلاغ می کند برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. در صورت عدم حضور زوج و عدم اعلام عذر از سوی وی یا امتناع او از اجرای صیغه، صیغه طلاق جاری و ثبت می شود و مراتب به زوج ابلاغ می گردد. در صورت اعلام عذر از سوی زوج، یک نوبت دیگر به ترتیب مذکور از طرفین دعوت به عمل می آید.»

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص الفاظ صیغه طلاق در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون الفاظ صیغه طلاق پاسخ دهند.