امضای دیجیتال، نوع خاصی از امضا بوده که از یک نام کاربری و رمز عبور، تشکیل گردیده و در سیستم های مربوطه، به نام دارنده آن، ثبت می گردد. نحوه دریافت این امضا، از طریق سامانه ثبت امضای الکترونیکی بوده که پس از ثبت نام غیر حضوری برای دریافت امضا، ارائه درخواست امضای الکترونیکی و پرداخت هزینه لازم، از طریق مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی، امکان پذیر می باشد.

رواج استفاده از اینترنت و به دنبال آن، گسترش کسب و کارهای آنلاین و تعاملات الکترونیک، در کشور ما، علاوه بر مزایایی که داشته، همچون هر پدیده دیگری، مشکلات و چالش های خاص خود را نیز به همراه داشته است. یکی از این مشکلات، بحث اعتبار و انتساب اسناد الکترونیکی به صاحبان آن ها، می باشد.  

با هدف حل این مشکلات و پاسخ گویی به این دغدغه ها، قانون گذار، قانون تجارت الکترونیک را در سال 1382، تصویب نمود و با تعریف امضای دیجیتال، اعتبار این نوع از امضا را به رسمیت شناخت. به موجب ماده 7 این قانون، در هر مورد که قانون، وجود امضا را لازم بداند، امضای دیجیتال، کافی خواهد بود. از آنجا که امضای دیجیتال، در مقایسه با نوع سنتی آن، پدیده نسبتا جدیدی محسوب شده و همچنین، به دلیل امنیت بسیار بالایی که این امضا، در روابط تجاری و غیرتجاری افراد، ایجاد می کند، لازم است تا مفهوم و نحوه دریافت آن، مورد بررسی قرار گیرد.

به همین دلیل، در این مقاله، ابتدا به این سوال پاسخ می دهیم که امضای دیجیتال چیست؟ و پس از معرفی  سامانه ثبت امضای الکترونیکی، سامانه ثبت نام غیرحضوری برای دریافت امضای الکترونیکی را توضیح می دهیم. در پایان، نیز در مورد هزینه دریافت امضای الکترونیکی صحبت خواهیم کرد.

نحوه دریافت امضای دیجیتال

گسترش اینترنت و به دنبال آن، کسب و کارهای آنلاین و تعاملات الکترونیک، در کشور ما، علاوه بر مزایایی که داشته، همچون هر پدیده دیگری، مشکلات و چالش های خاص خود را نیز به همراه داشته است. یکی از این مشکلات، این مساله بوده، که آیا اسنادی که به روش الکترونیکی صادر و میان اشخاص، رد و بدل می شوند، قابل انتساب به صادرکننده آن هستند؟ و اینکه، در صورت بروز اختلاف میان طرفین، اعتبار این اسناد، همچون اسناد کاغذی، نظیر استشهادیه، در محاکم، مورد پذیرش قرار می گیرد؟ 

در راستای حل این مشکلات و پاسخ گویی به این دغدغه ها، قانون گذار، قانون تجارت الکترونیک را در سال 1382، تصویب نمود و با تعریف امضای دیجیتال، اعتبار این نوع از امضا را به رسمیت شناخت. مطابق ماده 2 این قانون: « ‌امضای الکترونیکی (Electronic Signature)، عبارت از هر نوع علامت ‌منضم شده یا به نحو منطقی، متصل شده به ‌داده پیام است که برای شناسایی امضا کننده ‌داده پیام، مورد استفاده قرار می ‌گیرد.» همچنین، به موجب ماده 7 قانون تجارت الکترونیک، در هر مورد که قانون، وجود امضا را لازم بداند، امضای دیجیتال، کافی خواهد بود.

بنابراین، همانطور که ملاحظه می کنید، امضای دیجیتال یا الکترونیکی و اعتبار آن، در قوانین کشور ما پذیرفته شده و لذا، بحثی در مورد اعتبار این نوع از امضا وجود ندارد. اما، در پاسخ به این سوال که امضای دیجیتال چیست؟ باید گفت، به طور کلی، هنگامی که صحبت از امضای دیجیتال می شود، سه نوع از امضای الکترونیکی، متصور می باشد که عباتند از :

اولین نوع از امضای دیجیتال، ناظر بر اسکن کردن امضای یک شخص و کپی کردن آن در پایین مدارک شرکت‌ ها و سازمان ‌ها می باشد. به عنوان مثال، در یک دادگاه حقوقی، امضای رئیس دادگاه، اسکن شده و در پای نامه های مربوطه، کپی می شود. همچنین، کپی کردن امضای الکترونیکی اسکن شده رئیس یک شرکت، در پایین نامه های شرکت، مثال دیگری، از این نوع از امضای الکترونیکی می باشد.

دومین نوع از امضای دیجیتال، امضا با قلم نوری بر روی صفحه لمسی مخصوصی است که سیگنچر پد یا پد امضا، نامیده می شود. در این نوع از امضای دیجیتال، شخص، با استفاده از یک قلم الکترونیکی، یک صفحه لمسی را امضا کرده و این امضا، در پایین سند مربوطه، درج می شود. نمونه این نوع از امضای الکترونیکی را می توان در امضا کردن دادخواست و شکوائیه ها در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مشاهده نمود.

اما نوع سوم از امضای دیجیتال، که در این مقاله مدنظر ما بوده و قصد داریم در مورد سامانه، هزینه و نحوه دریافت آن، صحبت نماییم، امضای دیجیتالی است که شباهتی با نوع اول و دوم ندارد. این امضا، در واقع، از یک نام کاربری و رمز عبور، تشکیل گردیده که در سیستم های مربوطه، به نام صاحب امضا ثبت می شود. به دنبال ثبت این اطلاعات، یک گواهی، برای دارنده امضای دیجیتال، صادر شده که همچون کارت ملی، معرف هویت وی و اصالت امضای او در فضای مجازی می باشد.

امضای دیجیتال یا الکترونیکی، درنوع سوم، کاربردی شبیه امضای دستی و اثر انگشت دارد؛ با این تفاوت که یک نام کاربری و رمز عبور بوده که روی یک سند الکترونیکی، نظیر قرارداد الکترونیکی یا نامه اداری، درج شده؛ قابل انکار از سوی صادرکننده آن و قابل جعل نمی باشد و همچنین، با استفاده از گواهی امضای دیجیتال، به راحتی می توان هویت صادرکننده آن را تشخیص داد. این امضا، کاربردهای گواناگونی داشته، که امضا کردن قرادادهای الکترونیکی و امضا فرم در سامانه های مختلف، همچون سامانه عملیات الکترونیکی سازمان مالیات کشور و ثبت الکترونیکی ازدواج، از کاربردهای مهم آن می باشد.

در امضای الکترونیکی، از فرآیند رمزنگاری و دو عدد طولانی استفاده می شود. یکی از این دو عدد، کلید عمومی بوده و عدد دیگر، کلید خصوصی می باشد. کلید عمومی، در اختیار سایر افراد هم قرار دارد، اما کلید خصوصی، برای حفظ اطلاعات دارنده امضا، باید حفظ و نگه داری شود. درست، مانند کارت بانکی که شماره کارت را می توان در اختیار سایر اشخاص قرار داد، اما شماره رمز، باید از دسترسی سایر افراد، غیر از دارنده کارت، محفوظ بماند.

یکی از مواردی که با گسترش امضای دیجیتال، اخذ امضای متقاضیان آن، به صورت دیجیتال و الکترونیکی، امکان پذیر می باشد، ثبت الکترونیکی ازدواج می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، در رابطه با این سامانه، مطالعه مقاله زیر، پیشنهاد می شود.

نحوه دریافت امضای دیجیتال

گسترش اینترنت و به دنبال آن، کسب و کارهای آنلاین و تعاملات الکترونیک، در کشور ما، علاوه بر مزایایی که داشته، همچون هر پدیده دیگری، مشکلات و چالش های خاص خود را نیز به همراه داشته است. یکی از این مشکلات، این مساله بوده، که آیا اسنادی که به روش الکترونیکی صادر و میان اشخاص، رد و بدل می شوند، قابل انتساب به صادرکننده آن هستند؟ و اینکه، در صورت بروز اختلاف میان طرفین، اعتبار این اسناد، همچون اسناد کاغذی، نظیر استشهادیه، در محاکم، مورد پذیرش قرار می گیرد؟ 

در راستای حل این مشکلات و پاسخ گویی به این دغدغه ها، قانون گذار، قانون تجارت الکترونیک را در سال 1382، تصویب نمود و با تعریف امضای دیجیتال، اعتبار این نوع از امضا را به رسمیت شناخت. مطابق ماده 2 این قانون: « ‌امضای الکترونیکی (Electronic Signature)، عبارت از هر نوع علامت ‌منضم شده یا به نحو منطقی، متصل شده به ‌داده پیام است که برای شناسایی امضا کننده ‌داده پیام، مورد استفاده قرار می ‌گیرد.» همچنین، به موجب ماده 7 قانون تجارت الکترونیک، در هر مورد که قانون، وجود امضا را لازم بداند، امضای دیجیتال، کافی خواهد بود.

بنابراین، همانطور که ملاحظه می کنید، امضای دیجیتال یا الکترونیکی و اعتبار آن، در قوانین کشور ما پذیرفته شده و لذا، بحثی در مورد اعتبار این نوع از امضا وجود ندارد. اما، در پاسخ به این سوال که امضای دیجیتال چیست؟ باید گفت، به طور کلی، هنگامی که صحبت از امضای دیجیتال می شود، سه نوع از امضای الکترونیکی، متصور می باشد که عباتند از :

اولین نوع از امضای دیجیتال، ناظر بر اسکن کردن امضای یک شخص و کپی کردن آن در پایین مدارک شرکت‌ ها و سازمان ‌ها می باشد. به عنوان مثال، در یک دادگاه حقوقی، امضای رئیس دادگاه، اسکن شده و در پای نامه های مربوطه، کپی می شود. همچنین، کپی کردن امضای الکترونیکی اسکن شده رئیس یک شرکت، در پایین نامه های شرکت، مثال دیگری، از این نوع از امضای الکترونیکی می باشد.

دومین نوع از امضای دیجیتال، امضا با قلم نوری بر روی صفحه لمسی مخصوصی است که سیگنچر پد یا پد امضا، نامیده می شود. در این نوع از امضای دیجیتال، شخص، با استفاده از یک قلم الکترونیکی، یک صفحه لمسی را امضا کرده و این امضا، در پایین سند مربوطه، درج می شود. نمونه این نوع از امضای الکترونیکی را می توان در امضا کردن دادخواست و شکوائیه ها در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مشاهده نمود.

اما نوع سوم از امضای دیجیتال، که در این مقاله مدنظر ما بوده و قصد داریم در مورد سامانه، هزینه و نحوه دریافت آن، صحبت نماییم، امضای دیجیتالی است که شباهتی با نوع اول و دوم ندارد. این امضا، در واقع، از یک نام کاربری و رمز عبور، تشکیل گردیده که در سیستم های مربوطه، به نام صاحب امضا ثبت می شود. به دنبال ثبت این اطلاعات، یک گواهی، برای دارنده امضای دیجیتال، صادر شده که همچون کارت ملی، معرف هویت وی و اصالت امضای او در فضای مجازی می باشد.

امضای دیجیتال یا الکترونیکی، درنوع سوم، کاربردی شبیه امضای دستی و اثر انگشت دارد؛ با این تفاوت که یک نام کاربری و رمز عبور بوده که روی یک سند الکترونیکی، نظیر قرارداد الکترونیکی یا نامه اداری، درج شده؛ قابل انکار از سوی صادرکننده آن و قابل جعل نمی باشد و همچنین، با استفاده از گواهی امضای دیجیتال، به راحتی می توان هویت صادرکننده آن را تشخیص داد. این امضا، کاربردهای گواناگونی داشته، که امضا کردن قرادادهای الکترونیکی و امضا فرم در سامانه های مختلف، همچون سامانه عملیات الکترونیکی سازمان مالیات کشور و ثبت الکترونیکی ازدواج، از کاربردهای مهم آن می باشد.

در امضای الکترونیکی، از فرآیند رمزنگاری و دو عدد طولانی استفاده می شود. یکی از این دو عدد، کلید عمومی بوده و عدد دیگر، کلید خصوصی می باشد. کلید عمومی، در اختیار سایر افراد هم قرار دارد، اما کلید خصوصی، برای حفظ اطلاعات دارنده امضا، باید حفظ و نگه داری شود. درست، مانند کارت بانکی که شماره کارت را می توان در اختیار سایر اشخاص قرار داد، اما شماره رمز، باید از دسترسی سایر افراد، غیر از دارنده کارت، محفوظ بماند.

یکی از مواردی که با گسترش امضای دیجیتال، اخذ امضای متقاضیان آن، به صورت دیجیتال و الکترونیکی، امکان پذیر می باشد، ثبت الکترونیکی ازدواج می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، در رابطه با این سامانه، مطالعه مقاله زیر، پیشنهاد می شود.

نحوه دریافت امضای دیجیتال

گسترش اینترنت و به دنبال آن، کسب و کارهای آنلاین و تعاملات الکترونیک، در کشور ما، علاوه بر مزایایی که داشته، همچون هر پدیده دیگری، مشکلات و چالش های خاص خود را نیز به همراه داشته است. یکی از این مشکلات، این مساله بوده، که آیا اسنادی که به روش الکترونیکی صادر و میان اشخاص، رد و بدل می شوند، قابل انتساب به صادرکننده آن هستند؟ و اینکه، در صورت بروز اختلاف میان طرفین، اعتبار این اسناد، همچون اسناد کاغذی، نظیر استشهادیه، در محاکم، مورد پذیرش قرار می گیرد؟ 

در راستای حل این مشکلات و پاسخ گویی به این دغدغه ها، قانون گذار، قانون تجارت الکترونیک را در سال 1382، تصویب نمود و با تعریف امضای دیجیتال، اعتبار این نوع از امضا را به رسمیت شناخت. مطابق ماده 2 این قانون: « ‌امضای الکترونیکی (Electronic Signature)، عبارت از هر نوع علامت ‌منضم شده یا به نحو منطقی، متصل شده به ‌داده پیام است که برای شناسایی امضا کننده ‌داده پیام، مورد استفاده قرار می ‌گیرد.» همچنین، به موجب ماده 7 قانون تجارت الکترونیک، در هر مورد که قانون، وجود امضا را لازم بداند، امضای دیجیتال، کافی خواهد بود.

بنابراین، همانطور که ملاحظه می کنید، امضای دیجیتال یا الکترونیکی و اعتبار آن، در قوانین کشور ما پذیرفته شده و لذا، بحثی در مورد اعتبار این نوع از امضا وجود ندارد. اما، در پاسخ به این سوال که امضای دیجیتال چیست؟ باید گفت، به طور کلی، هنگامی که صحبت از امضای دیجیتال می شود، سه نوع از امضای الکترونیکی، متصور می باشد که عباتند از :

اولین نوع از امضای دیجیتال، ناظر بر اسکن کردن امضای یک شخص و کپی کردن آن در پایین مدارک شرکت‌ ها و سازمان ‌ها می باشد. به عنوان مثال، در یک دادگاه حقوقی، امضای رئیس دادگاه، اسکن شده و در پای نامه های مربوطه، کپی می شود. همچنین، کپی کردن امضای الکترونیکی اسکن شده رئیس یک شرکت، در پایین نامه های شرکت، مثال دیگری، از این نوع از امضای الکترونیکی می باشد.

دومین نوع از امضای دیجیتال، امضا با قلم نوری بر روی صفحه لمسی مخصوصی است که سیگنچر پد یا پد امضا، نامیده می شود. در این نوع از امضای دیجیتال، شخص، با استفاده از یک قلم الکترونیکی، یک صفحه لمسی را امضا کرده و این امضا، در پایین سند مربوطه، درج می شود. نمونه این نوع از امضای الکترونیکی را می توان در امضا کردن دادخواست و شکوائیه ها در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مشاهده نمود.

اما نوع سوم از امضای دیجیتال، که در این مقاله مدنظر ما بوده و قصد داریم در مورد سامانه، هزینه و نحوه دریافت آن، صحبت نماییم، امضای دیجیتالی است که شباهتی با نوع اول و دوم ندارد. این امضا، در واقع، از یک نام کاربری و رمز عبور، تشکیل گردیده که در سیستم های مربوطه، به نام صاحب امضا ثبت می شود. به دنبال ثبت این اطلاعات، یک گواهی، برای دارنده امضای دیجیتال، صادر شده که همچون کارت ملی، معرف هویت وی و اصالت امضای او در فضای مجازی می باشد.

امضای دیجیتال یا الکترونیکی، درنوع سوم، کاربردی شبیه امضای دستی و اثر انگشت دارد؛ با این تفاوت که یک نام کاربری و رمز عبور بوده که روی یک سند الکترونیکی، نظیر قرارداد الکترونیکی یا نامه اداری، درج شده؛ قابل انکار از سوی صادرکننده آن و قابل جعل نمی باشد و همچنین، با استفاده از گواهی امضای دیجیتال، به راحتی می توان هویت صادرکننده آن را تشخیص داد. این امضا، کاربردهای گواناگونی داشته، که امضا کردن قرادادهای الکترونیکی و امضا فرم در سامانه های مختلف، همچون سامانه عملیات الکترونیکی سازمان مالیات کشور و ثبت الکترونیکی ازدواج، از کاربردهای مهم آن می باشد.

در امضای الکترونیکی، از فرآیند رمزنگاری و دو عدد طولانی استفاده می شود. یکی از این دو عدد، کلید عمومی بوده و عدد دیگر، کلید خصوصی می باشد. کلید عمومی، در اختیار سایر افراد هم قرار دارد، اما کلید خصوصی، برای حفظ اطلاعات دارنده امضا، باید حفظ و نگه داری شود. درست، مانند کارت بانکی که شماره کارت را می توان در اختیار سایر اشخاص قرار داد، اما شماره رمز، باید از دسترسی سایر افراد، غیر از دارنده کارت، محفوظ بماند.

یکی از مواردی که با گسترش امضای دیجیتال، اخذ امضای متقاضیان آن، به صورت دیجیتال و الکترونیکی، امکان پذیر می باشد، ثبت الکترونیکی ازدواج می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، در رابطه با این سامانه، مطالعه مقاله زیر، پیشنهاد می شود.

هزینه دریافت امضای دیجیتال

در بخش های قبل، به تعریف امضای دیجیتال پرداخته و پس از معرفی سامانه امضای دیجیتال، نحوه دریافت امضای دیجیتال، از سامانه ثبت نام غیرحضوری برای دریافت امضای الکترونیکی را توضیح داده و گفتیم که دارندگان این امضا، می توانند در اموری، همچون ثبت نام سامانه ابلاغ ثنا، از امضای دیجیتال، استفاده نمایند. نکته ای که لازم است مورد توجه قرار گیرد، ان است که دریافت امضای دیجیتال، مانند دریافت سایر خدمات دولتی، دارای هزینه می باشد که لازم است این هزینه، به شکل اینترنتی و از طریق سایت امضای دیجیتال پرداخت گردد. در جدول زیر، می توانید هزینه دریافت امضای دیجیتال را ملاحظه نمایید:

یکی از سامانه هایی که با گسترش امضای دیجیتال، اخذ امضای متقاضیان آن، به صورت دیجیتال و الکترونیکی، امکان پذیر بوده، سامانه ثبت نام اینترنتی درخواست گذرنامه الکترونیکی egozar.epolice.ir می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، در رابطه با این سامانه، مطالعه مقاله زیر، پیشنهاد می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد امضای دیجیتال و نحوه دریافت آن در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون امضای دیجیتال و نحوه دریافت آن پاسخ دهند.