اخلال در نظم دادگاه

مقصود از اخلال در نظم دادگاه، اعمال و رفتار و در برخی موارد گفتاری است که سبب بی حرمتی به محضر دادگاه، برهم خوردن نظم جلسه رسیدگی، توقف و یا انحراف آن می گردد که البته، تشخیص آن، بر عهده قاضی دادگاه کیفری یا حقوقی است. مجازات و حکم قانونی بهم ریختن نظم دادگاه، حسب مورد، می تواند اخراج از جلسه یا حبس باشد.

رعایت نظم در دادگاه، به کار بردن رفتار و اعمال سنجیده که سبب حفظ حرمت و نظم محکمه می گردند، از منظر قانون گذار، بسیار حائز اهمیت است و تمام اصحاب دعوا، افراد شرکت کننده در جلسه به عنوان تماشاچی یا شهود و...، همچنین وکلای اصحاب دعوا، ملزم به رعایت نظم دادگاه و قواعد حاکم بر آن هستند.

این امر، به قدری حائز اهمیت است که قانون گذار، در قوانینی چون قانون آیین دادرسی مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری، به آن پرداخته و حکم قانونی بهم ریختن نظم دادگاه حقوقی و کیفری را مورد پیش بینی قرار داده است که با توجه به سنگینی ضمانت اجرای این امر، بهتر است تمامی افرادی که به نحوی با دادگاه حقوقی و کیفری، سر و کار دارند، از این ضمانت اجرا و حکم قانونی آگاه باشند.

لذا در مقاله حاضر، معنای حقوقی اخلال در نظم دادگاه، مجازات و حکم قانونی بهم ریختن نظم دادگاه کیفری و حقوقی، تفاوت بهم ریختن نظم دادگاه و دادسرا و نمونه رای اخلال در نظم دادگاه ارائه شده است که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در این باره می توانند، ادامه مقاله را دنبال کنند.

اخلال در نظم دادگاه به چه معناست

از آنجا که قانون گذار، برای بهم ریختن نظم محکمه، مجازات و ضمانت اجرای قانونی پیش بینی کرده است، افرادی که قصد دفاع از اتهام اخلال در نظم دادگاه را دارند، این پرسش را مطرح می کنند که اخلال در نظم دادگاه به چه معناست و مصادیق آن چیست.

هرگونه هیاهو، جنجال، درگیری، گفتار و رفتاری که تشریفات رسیدگی در دادگاه را برهم زند، رسیدگی را با تاخیر و وقفه مواجه سازد یا سبب انحراف جریان رسیدگی و برهم خوردن نظم حاکم بر جلسه رسیدگی در دادگاه حقوقی یا کیفری شود، می تواند از مصادیق اخلال در نظم دادگاه، محسوب گردد.

از آنجا که قانون گذار، تعریف انحصاری ای از اخلال در نظم دادگاه، در هیچ قانونی ارائه نداده، به طور خلاصه، می توان گفت، مقصود از اخلال در نظم دادگاه، اعمال و رفتار برهم زننده نظم رسیدگی در جلسه دادگاه حقوقی و کیفری می باشد.

شایان ذکر است که قانون گذار، تشخیص اینکه چه رفتار و اعمالی سبب بهم ریختن نظم دادگاه و اخلال در نظم آن می گردند را بر عهده قاضی گذاشته و نمی توان مصادیق اخلال در نظم دادگاه را در چند مثال و رفتار، خلاصه کرد؛ بنابراین، بهتر است افراد حاضر در دادگاه، اصحاب دعوا و وکلای آن ها، همواره مراقب رفتار و گفتار خود باشند.

حکم قانونی اخلال در نظم دادگاه

برای بررسی حکم قانونی اخلال در نظم دادگاه، ماده 354 قانون آیین دادرسی کیفری و 101 قانون آیین دادرسی مدنی را مورد بررسی قرار داد. مواد مذکور، در خصوص حکم قانونی بهم ریختن نظم محکمه کیفری و حقوقی، در حالت های مختلف و توسط اشخاص مختلف، تعیین تکلیف نموده اند.

بر اساس ماده ۳۵۴ قانون آیین دادرسی کیفری، در دعاوی کیفری، اگر اخلال کننده، فردی غیر از اصحاب دعوا و وکلای آن ها باشد، رئیس دادگاه می تواند او را از محکمه، اخراج کند.

اگر بهم زننده نظم دادگاه کیفری، یکی از اصحاب دعوی باشد، رئیس دادگاه، دستور حبس او را از یک تا پنج روز صادر خواهد کرد که پس از جلسه رسیدگی، فورا اجرا می شود.

اگر اخلال کننده نظم دادگاه کیفری، وکیل اصحاب دعوی باشد، ابتدا توسط دادگاه، به وی، تذکر داده خواهد شد و در صورت عدم توجه به تذکر، اخراج شده و به دادسرای انتظامی وکلا معرفی می گردد.

باید در نظر داشت، مستفاد از ماده 345 قانون آیین دادرسی کیفری، چنانچه اعمال ارتکابی موجب اخلال در نظم دادگاه، واجد وصف کیفری باشند (نظیر بهم زدن نظم دادگاه با توهین و الفاظ رکیک)، علاوه بر موارد مذکور در پاراگراف های قبل، مجازات قانونی جرم ارتکابی نیز در خصوص ایجاد کننده اخلال در نظم دادگاه، اعمال خواهد شد. در هر صورت، پیش از شروع رسیدگی، مفاد این ماده، توسط دادگاه، به اشخاصی که در جلسه حضور دارند، تذکر داده می شود. 

بر اساس ماده 101 قانون آیین دادرسی مدنی، اگر برهم زننده نظم دادگاه، شخصی غیر از اصحاب دعوا یا وکلای آنان باشد، دادگاه مخییر است که دستور اخراج آنها از جلسه را صادر کند و یا تا بیست و چهار ساعت حکم به حبس آنان بدهد. اگر ایجاد کننده اخلال در نظم دادگاه حقوقی، اصحاب دعوا یا وکلای آنان باشند، حکم قانونی بهم زدن نظم دادگاه در خصوص آنان، حبس از یک تا پنج روز خواهد بود که این حکم، فورا اجرا می گردد.

تفاوت بهم ریختن نظم دادگاه و دادسرا

تفاوت بهم ریختن نظم دادگاه و دادسرا، عنوانی است که در این تیتر از مقاله، از نظر قانونی، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. چرا که قانون گذار، در قانون آیین دادرسی مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری جدید، به صراحت، کلمه دادگاه را به کار برده و در خصوص دادسرا یا نهادهایی نظیر شورای حل اختلاف، سکوت کرده است.

با این توضیحات، در صورتی که بهم زدن نظم در دادگاه اتفاق افتد، بسته به اینکه اصحاب دعوا یا وکلای آن ها نظم را برهم زده اند یا سایر افراد حاضر در محکمه، نظیر شهود، تماشاچی و...، همچنین بسته به اینکه این برهم خوردن نظم در دادگاه های حقوقی اتفاق افتاده یا دادگاه کیفری، حسب مورد، مطابق ماده 101 و 354 قانون آیین دادرسی مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری و آنچه در تیتر دو مقاله ذکر شد، با برهم زننده نظم دادگاه، برخورد خواهد شد و قاضی، حق اعمال مواردی چون اخراج، حبس و... را خواهد داشت.

اما اگر برهم خوردن نظم در دادسرا اتفاق افتد، امکان حبس یا اخراج از جلسه وجود ندارد و بازپرس، موظف به ایجاد نظم و اندیشیدن تدابیر لازم برای پیش بردن جلسه تحقیقات است و اگر اعمال ارتکابی برهم زننده نظم، جرم باشند، مستفاد از ماده 89 قانون آیین دادرسی کیفری، چون بازپرس، ناظر جرم بوده، می تواند تحقیقات را شروع کرده، اما باید بلافاصله، وقوع جرم و مراتب را به اطلاع دادستان برساند و صرفا بعد از دستور دادستان، می تواند، تحقیقات را ادامه دهد.

نمونه رای اخلال در نظم دادگاه

در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، فایل دانلود نمونه رای اخلال در نظم دادگاه، صادره از سوی دادگاه بدوی که به مرحله تجدید نظر نیز رفته است، ارائه شده تا کسانی که در خصوص جریمه نقدی اخلال در نظم دادگاه و نحوه دفاع از اتهام بهم زدن نظم محکمه، پرسش هایی دارند، از رای ارائه شده، استفاد کرده و پرسش های حقوقی خود را مرتفع سازند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص حکم قانونی اخلال در نظم دادگاه در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون حکم قانونی اخلال در نظم دادگاه پاسخ دهند.