فرآیند گزیر بانک سازوکاری قانونی برای سامان دهی بانک ها و موسسات اعتباری دچار بحران است که با هدف جلوگیری از فروپاشی نظام مالی طراحی شده است. در پاسخ به این پرسش که فرآیند گزیر بانک یعنی چه، باید گفت این فرآیند مرحله ای است که در آن بانک مرکزی با استناد به ماده ۳۳ در قانون بانک مرکزی، اداره و بازسازی یک موسسه اعتباری ناتراز را بر عهده می گیرد.
برای مشاوره و آشنایی با فرایند گزیر بانک
برای مشاوره و آشنایی با فرایند گزیر بانک
فرآیند گزیر بانک یکی از مفاهیم کلیدی در قانون بانک مرکزی به شمار می رود که به منظور سامان دهی، بازسازی یا انحلال کنترل شده بانک ها و مؤسسات اعتباری دچار مشکل طراحی شده است. آشنایی با اینکه فرآیند گزیر بانک یعنی چه و چه مراحلی دارد، برای افرادی که در حوزه مالی و بانکی فعالیت می کنند ضروری است، زیرا مطالعه دقیق این موضوع به درک بهتر ساختار نظارتی و نحوه مدیریت بحران های بانکی کمک می کند.
به دلیل اهمیت بالای موضوع، در این مقاله به طور کامل توضیح داده شده که گزیر بانک یعنی چه و چه جایگاهی در نظام بانکی دارد. همچنین درباره فرآیند گزیر در قانون بانک مرکزی و نحوه اجرای آن برای مؤسسات اعتباری در حال گزیر توضیح داده شده است. در ادامه نیز به تفاوت میان انحلال و فرآیند گزیر پرداخته شده تا مخاطبان درک دقیقی از نقش این سازوکار در مدیریت بحرانهای بانکی داشته باشند.
عبارت گزیر بانک یعنی چه در واقع به یکی از مفاهیم نوین حقوق بانکی در ایران اشاره دارد که برای نخستین بار در قانون جدید بانک مرکزی وارد ادبیات رسمی کشور شده است. بر اساس ماده ۳۳ این قانون، هنگامی که بانک مرکزی تشخیص دهد یک موسسه اعتباری به دلیل ناترازی های مالی و زیان های انباشته دیگر قابل اصلاح نیست، موظف است آن را وارد فرآیند گزیر کند تا دارایی ها و بدهی های آن به شکل نظام مند تعیین تکلیف شود و از گسترش بحران به سایر بانک ها جلوگیری گردد.
از دیدگاه حقوقی، گزیر بانک اقدامی میان «اصلاح» و «انحلال» است؛ بدین معنا که هدف آن نه حذف کامل بانک، بلکه بازسازی ساختار مالی و تضمین تداوم خدمات به سپرده گذاران تحت نظارت صندوق ضمانت سپرده ها است. در این فرآیند، بانک مرکزی می تواند مجوز فعالیت بانک را لغو، بانک عامل جایگزین معرفی، و انتقال دارایی ها و بدهی ها را مدیریت کند. این ابزار حقوقی به منزله تحقق اصل پاسخ گویی و انضباط در حکمرانی پولی محسوب می شود.
اجرای گزیر بانک آینده را می توان نخستین آزمون عملی ماده ۳۳ قانون بانک مرکزی دانست. این اقدام در شرایطی انجام شد که نظام بانکی کشور با بحران اعتماد و ناترازی های گسترده روبه رو بود و تصمیم به گزیر، گامی در جهت بازسازی شفافیت و اقتدار نظارتی تلقی می شود. تداوم این رویکرد و اجرای دقیق فرآیند گزیر می تواند به ایجاد الگویی پایدار برای اصلاح ساختاری سایر موسسات اعتباری و تقویت اعتماد عمومی به نظام مالی کشور منجر گردد.
عبارت فرآیند گزیر در قانون بانک مرکزی به سازوکاری حقوقی اشاره دارد که به منظور جلوگیری از ورشکستگی و فروپاشی نظام بانکی تدوین شده است. طبق ماده ۳۳ قانون جدید بانک مرکزی، زمانی که نهاد ناظر تشخیص دهد یک بانک یا موسسه اعتباری در حال گزیر است و دیگر امکان اصلاح مالی ندارد، موظف است با تصویب هیأت عالی، آن را وارد مرحله گزیر کند. در این مرحله، دارایی ها، بدهی ها و قراردادهای موسسه به صورت نظام مند تعیین تکلیف می شود تا از انتقال بحران به سایر بخش های مالی جلوگیری شود.
اجرای طرح گزیر نظام بانکی با هدف حفظ ثبات پولی، حمایت از سپرده گذاران و ارتقای سلامت مالی بانک ها انجام می شود. در این طرح، بانک مرکزی نقش محوری دارد و می تواند مجوز فعالیت بانک را تعلیق یا لغو کرده و بانک عامل جایگزین را برای تداوم خدمات بانکی تعیین نماید. همچنین، صندوق ضمانت سپرده ها در فرآیند گزیر نقش پشتیبان را ایفا می کند تا اطمینان عمومی نسبت به نظام بانکی حفظ شود.
در چارچوب برنامه گزیر، اجرای موثر این فرآیند منوط به صدور مجوز گزیر از سوی هیأت عالی بانک مرکزی است. این مجوز به منزله آغاز رسمی عملیات انتقال دارایی ها و بازسازی ترازنامه موسسه محسوب می شود. در واقع، گزیر ابزاری است برای بازگرداندن تعادل به نظام بانکی از طریق قانون مندی و نظارت قاطع، تا دیگر هیچ بانک یا موسسه ای نتواند بدون پاسخ گویی، بحران مالی خود را به کل اقتصاد تحمیل کند.

عبارت تفاوت انحلال و فرآیند گزیر چیست به یکی از مباحث مهم در نظام حقوق بانکی کشور اشاره دارد. انحلال به معنای پایان کامل فعالیت و شخصیت حقوقی بانک است، در حالی که فرآیند گزیر اقدامی پیشگیرانه برای سامان دهی بانک های دچار ناترازی و جلوگیری از سرایت بحران به کل نظام مالی محسوب می شود. بانک مرکزی بر اساس ماده ۳۳ قانون جدید، اختیار اجرای این فرآیند را دارد.
در انحلال، بانک از چرخه فعالیت حذف می شود و دارایی ها و بدهی های آن تصفیه می گردد. اما در فرآیند گزیر، هدف حذف نیست، بلکه انتقال و بازسازی ساختار بانک تحت نظارت مستقیم بانک مرکزی و صندوق ضمانت سپرده هاست. این اقدام باعث می شود خدمات بانکی بدون وقفه ادامه یابد و اعتماد عمومی حفظ شود.
بر اساس تجربه بانک آینده، گزیر ابزار حقوقی تازه ای برای احیای بانک ها به جای نابودی آن هاست. انحلال نماد پایان است، اما گزیر نشانه آغاز دوباره بر پایه قانون و انضباط مالی است. تفاوت انحلال و فرآیند گزیر در نحوه مداخله نهاد ناظر و هدف آن برای حفظ ثبات نظام بانکی نهفته است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد فرایند گزیر بانک در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون فرایند گزیر بانک پاسخ دهند.

برای مشاوره و آشنایی با فرایند گزیر بانک
برای مشاوره و آشنایی با فرایند گزیر بانک
عناوین اصلی این مقاله
مقالات مرتبط
ارتباط با ما
درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 290000 ریال ) در ارتباط باشید.
سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.
تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©