توقیف اموال برای مهریه

 مطابق بخشنامه رییس قوه قضاییه، مراحل توقیف اموال برای مهریه به این صورت بوده که توقیف اموال باید ابتدا از طریق اداره ثبت انجام گرفته و زمانی که توقیف اموال بابت مهریه از طریق اجرای ثبت امکان پذیر نباشد، زوجه می تواند برای توقیف ملک یا خودرو از طریق دادگاه اقدام نماید.

مهریه، مالی است که به محض انعقاد عقد ازدواج به مالکیت زن در آمده و زن می تواند هر زمان که خواست وجه مهریه را از همسر خود مطالبه کند. البته این موضوع با توجه به این که مهریه عندالمطالبه و یا مهریه عندالاستطاعه است؛ متفاوت می باشد. در هر حال، گرفتن مهریه حق قانونی زوجه بوده و وی می تواند از طرق قانونی برای مطالبه این حق خود اقدام نماید.

در مطالبه مهریه معمولا این نگرانی وجود دارد که شوهر به محض اطلاع از اینکه زوجه قصد دریافت مهریه را دارد، اقدام به انتقال اموال خود به اقوام و نزدیکان کرده و برای فرار از دین اقدام نماید. راه حلی که در این موارد پیش روی زوجه قرار دارد، توقیف اموال برای مهریه است. با توجه به این که بر اساس بخشنامه رییس قوه قضاییه در سال 99،  مراحل  و نحوه توقیف اموال بابت مهریه کاملا تغییر کرده، افراد باید با مراحل و نحوه توقیف اموال بابت مهریه اقدام نمایند.

لذا؛ در این مقاله، ابتدا، به بررسی روش های توقیف اموال بابت مهریه پرداخته و سپس، توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت و توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه را توضیح خواهیم داد. سپس به توقیف ملک و خودرو برای مهریه پرداخته خواهد شد.

توقیف اموال برای مهریه

تا پیش از صدور و ابلاغ بخشنامه رییس قوه قضاییه در سال 99،  روش های توقیف اموال برای مهریه شامل توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه و توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت بود. در چنین وضعیتی، زوجه مخیر بود که با توجه به وضعیت خود و همسرش، برای توقیف اموال بابت مهریه به هر یک از این مراجع مراجعه نماید. به عنوان مثال، خانمی که همسر وی معمولا برای مقاصد شغلی به کرات به خارج از کشور سفر می کرد، برای این که بتواند به سرعت شوهرش را ممنوع الخروج نماید، از روش  توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت استفاده می نمود.

اما صدور و ابلاغ بخشنامه رییس قوه قضاییه در آبان ماه 99 تغییراتی اساسی را در گرفتن مهریه و روش توقیف اموال بابت مهریه ایجاد نمود. بر اساس این بخشنامه که در انطباق با بند (ب) ماده 113 قانون برنامه ششم توسعه صادر و ابلاغ گردید:

کلیه بانوانی که برای مطالبه مهریه خود اقدام می کنند، در مرحله اول موظف بوده تا برای مطالبه مهریه و توقیف اموال بابت مهریه به اداره ثبت مربوطه مراجعه نمایند.

اگر اداره ثبت نتواند ظرف مدت دو ماه از ثبت درخواست توقیف اموال بابت مهریه، نسبت به شناسایی لیست اموال قابل توقیف برای مهریه و توقیف اموال شوهر اقدام کند؛ یا ظرف مدت شش ماه نسبت به اجرای مهریه و وصول آن اقدام نماید، زوجه می تواند با اخذ گواهی مربوطه از اجرای ثبت، برای مطالبه مهریه به دادگاه خانوده رجوع کند.

دفاتر خدمات قضایی الکترونیک و دادگاه خانواده تا قبل از صدور گواهی فوق، از پذیرش هرگونه دادخواست مطالبه مهریه و توقیف اموال بابت مهریه ممنوع می باشند.

با توجه به این مراتب و این نکته که در حال حاضر، توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت بر توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه مقدم بوده و لزوما باید پیش از آن انجام گیرد، ما نیز در بخش های بعد ابتدا به توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت پرداخته و پس از بیان نکات مربوط به آن، در مورد توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه صحبت خواهیم کرد.

توقیف اموال برای مهریه از طریق اجرای ثبت

برای توقیف اموال برای مهریه از طریق اجرای ثبت، متقاضی باید به دفتر خانه محل اجرای عقد نکاح مراجعه کرده و درخواست صدور اجراییه نماید. سردفتر این درخواست را به آخرین نشانی تعیین شده برای زوج در سند ازدواج ارسال کرده و زوجه را به اداره ثبت مربوطه برای تشکیل پرونده هدایت می کند. 

زوجه با در دست داشتن اجراییه صادر شده و قبض ارسال اطلاعیه برای زوج و سایر اسناد و مدارک لازم یعنی شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج به اداره ثبت مربوطه مراجعه کرده و پس از تشکیل پرونده اجرایی برای اجرای مهریه، یک نسخه از اجراییه برای زوج ارسال شده و به وی مهلت داده می شود تا ظرف 10 روز برای پرداخت مهریه یا معرفی مال اقدام نماید.

پس از بازگشت پاسخ ابلاغیه، چنانچه شوهر ظرف 10 روز از ابلاغ بری پرداخت مهریه یا معرفی مال اقدام نکند، زوجه می تواند برای درخواست توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت اقدام نماید. در این مرحله چنانچه مالی اعم از اموال منقول و غیر منقول، در مالکیت شوهر بوده و ضمنا جزء اموال غیرقابل توقیف یا مستثنیات دین نباشد، زوجه می تواند برای توقیف آن اموال و فروش آن و وصول مهریه از طریق اجرای ثبت اقدام نماید. هزینه اجرای مهریه و توقیف اموال برای مهریه از طریق اجرای ثبت، نیم عشر یا یک بیستم مهریه مطالبه شده می باشد.

توقیف اموال برای مهریه از طریق دادگاه

 اگر اداره ثبت نتواند ظرف مدت دو ماه از ثبت درخواست توقیف اموال بابت مهریه، نسبت به شناسایی و توقیف اموال شوهر اقدام کند یا ظرف مدت شش ماه نسبت به اجرای سند ازدواج و وصول مهریه اقدام نماید، زوجه می تواند با اخذ گواهی مربوطه از اجرای ثبت، برای گرفتن مهریه به دادگاه خانوده رجوع کند. توقیف اموال برای مهریه از طریق دادگاه، مطابق راهنمای زیر می باشد:

زوجه موظف است تا با اخذ گواهی مربوطه از اداره ثبت، با در دست داشتن مدارک لازم یعنی گواهی اداره ثبت، شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج به یکی از دفاتر خدمات قضایی الکترونیک مراجعه کرده و دادخواست مطالبه مهریه و توقیف اموال بابت مهریه را ثبت نماید.

در این مرحله اگر میزان مهریه زوجه تا 20 میلیون تومان باشد، دادخواست مهریه برای شورای حل اختلاف ارسال می شود؛ اما در حالتی که میزان مهریه بیش از 20 میلیون تومان باشد، دادخواست برای دادگاه خانواده ارسال می شود.

نکته ای که باید به آن توجه شود؛ آن است که چون در مرحله توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت، مالی از شوهر به دست نیامده و زوجه بالاجبار به دادگاه مراجعه نموده، در این مرحله نیز بعید است تا مالی از زوج به دست آید. با این وجود از آنجا که ممکن است در فاصله اجرای ثبت تا توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه، مال یا اموالی به طریقی مانند ارث وارد دارایی زوج گردد، در این مرحله نیز احتمال و امکان درخواست توقیف اموال بابت مهریه امکان پذیر می باشد.

دادگاه خانواده با وصول دادخواست مهریه، اقدام به تعیین وقت دادرسی نموده و در یک جلسه به تقاضای مهریه رسیدگی نموده و اقدام به صدور رای می نماید.

رای مهریه، پس از گذشت 20 روز از تاریخ ابلاغ به شوهر در سامانه ثنا یا در صورت تجدیدنظر خواهی، پس از صدور رای دادگاه تجدید نظر قطعی بوده و می توان برای اجرای آن اقدام نمود.

در مرحله اجرا زوجه می تواند در صورتی که در این فاصله به اموالی از زوج دسترسی یافته و تا تاریخ اجرا هنوز درخواست تامین خواسته نداده باشد، برای ارائه درخواست توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه و فروش آن اموال از طریق مزایده و وصول مهریه خود اقدام نماید.

 توقیف ملک یا خودرو برای مهریه 

 در قسمت های پیشین مقاله به توضیح فرآیند و نحوه توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت و نیز به وسیله دادگاه مطابق با قانون مهریه پرداخته و در این خصوص بیان نمودیم که مطابق با بخشنامه جدید، متقاضیان به منظور مطالبه و توقیف اموال برای مهریه خود؛ ابتدا می بایست از طریق ادراه ثبت اقدام نموده و در صورت عدم دریافت نتیجه، به دادگاه مراجعه نمایند. در این قسمت از مقاله قصد داریم تا به توضیح توقیف ملک یا خودرو برای مهریه بپردازیم.

در توضیح این که توقیف ملک و خودرو برای مهریه به چه نحوه می باشد؛ می بایست بیان نمود که فرآیند توقیف این اموال نیز، همانند سایر اموال بوده و در این خصوص؛ فرق میان اموال شوهر وجود ندارد. متقاضی به منظور توقیف ملک و خودرو برای مهریه، ابتدا؛ می بایست به اداره ثبت مراجعه نماید.

در صورتی که پس از دو ماه از ثبت درخواست توقیف اموال؛ اداره ثبت نتواند نسبت به شناسنایی یا توقیف اموال اقدام نماید یا ظرف شش ماه نتواند مهریه را وصول نماید، متقاضی می تواند با اخذ گواهی از اداره ثبت به منظور توقیف اموال نظیر ملک، خانه، ماشین برای مهریه، درخواست خود را در دفاتر خدمات قضایی ثبت نموده تا مراحل رسیدگی به درخواست وی، از دادگاه پیگیری شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه توقیف اموال برای مهریه به کانال تلگرام حقوق خانواده مراجعه کنید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه توقیف اموال برای مهریه پاسخ دهند .