در پاسخ به پرسش شهادت چه کسانی قبول نیست باید گفت که شهادت اقوام و بستگان در دادگاه همواره موضوعی حساس بوده و قانون برای جلوگیری از جانبداری، محدودیت هایی در پذیرش آن پیش بینی کرده است. به طور کلی، شهادت شهود فامیل در برخی دعاوی می تواند پذیرفته شود اما در مواردی که احتمال تعصب و جانبداری وجود داشته باشد، قاضی نسبت به آن با احتیاط بیشتری تصمیم می گیرد.
برای مشاوره شهادت اقوام و بستگان در دادگاه
برای مشاوره شهادت اقوام و بستگان در دادگاه
در پاسخ به پرسش شهادت چه کسانی قبول نیست باید گفت که شهادت اقوام و بستگان در دادگاه از جمله مواردی است که در نظام حقوقی با دقت بررسی می شود، چرا که احتمال وجود تعصب و جانبداری در این نوع شهادت ها بالاست. به همین دلیل، شهادت شهود فامیل در بسیاری از دعاوی به ویژه در مسائل خانوادگی و مالی، تنها در صورتی اعتبار دارد که همراه با سایر دلایل و قرائن باشد. در غیر این صورت، قاضی نمی تواند صرفا بر اساس گفته های بستگان تصمیم گیری کند.
از نظر اهمیت موضوع، باید دانست که اعتبار شهادت در روند رسیدگی قضایی نقش اساسی دارد و اگر شهادت اقوام و بستگان در دادگاه بدون محدودیت پذیرفته می شد، بسیاری از آراء می توانست تحت تاثیر روابط خانوادگی مخدوش شود. بنابراین، قانونگذار با محدود کردن پذیرش شهادت شهود فامیل، تلاش کرده است از تضییع حقوق طرفین جلوگیری کند.
با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله دینا، شهادت اقوام و بستگان در دادگاه مورد بررسی قرار گرفته و در مورد شهادت شهود فامیل و شهادت اقوام درجه یک در دادگاه کیفری، مباحثی بیان شده است. همچنین به پرسش های ایا شهادت فرزند در دادگاه قبول است و شهادت چه کسانی قبول نیست، پاسخ داده شده است.
شهادت اقوام و بستگان در دادگاه از منظر قانونی تابع شرایط و ضوابط خاصی است که در قوانین مدنی و کیفری ایران ذکر شده است. مطابق ماده ۱۳۱۳ قانون مدنی، شاهد باید عاقل، بالغ، عادل و دارای حافظه کافی باشد و سوگند یاد کند. بنابراین، اصل بر این است که شهادت هر فردی با وجود شرایط فوق می تواند پذیرفته شود و قانون به صورت مطلق مانع شهادت اقوام و بستگان نشده است. با این حال، رابطه خویشاوندی می تواند در تشخیص ارزش و اعتبار شهادت توسط قاضی تاثیرگذار باشد.
از دیدگاه حقوق کیفری، شهادت اشخاصی که در دعوا نفع شخصی دارند یا از ذی نفعان محسوب می شوند، پذیرفته نیست. به همین دلیل، شهادت اقوام و بستگان در دادگاه در صورتی که آنان از نتیجه دعوا منتفع شوند یا به نحوی منفعت مستقیم داشته باشند، فاقد اعتبار است. این محدودیت نشان می دهد که قانونگذار قصد داشته مانع جانبداری و تضییع حقوق طرف دیگر دعوا شود و پذیرش شهادت را به رعایت اصل بی طرفی منوط کرده است.
در صورتی که شاهد از بستگان طرفین باشد، قاضی باید شهادت او را در کنار سایر دلایل و قرائن بررسی کند و نمی تواند صرفا بر اساس آن رای صادر نماید. بنابراین، از منظر قانونی و حقوقی، شهادت اقوام و بستگان در دادگاه نه به طور مطلق مردود است و نه به طور کامل پذیرفته؛ بلکه پذیرش آن مشروط به فقدان نفع شخصی و هم خوانی با سایر دلایل پرونده است.
همانطور که در قسمت قبل اشاره شد، قانونگذار به صورت مطلق این نوع شهادت شهود فامیل در دادگاه را رد نکرده، اما تاکید کرده است که قاضی باید در بررسی اعتبار آن دقت بیشتری داشته باشد. بنابراین، نزدیکی نسبی یا سببی شهود می تواند در میزان اعتماد دادگاه به گفته های آنان موثر باشد.
از دیدگاه حقوقی، حضور بستگان به عنوان شاهد تنها زمانی ارزشمند است که شرایط کلی برای شاهد وجود داشته باشد؛ یعنی شاهد باید بالغ، عاقل، عادل و دارای حافظه کافی باشد و سوگند یاد کند. اگرچه شهادت شهود فامیل می تواند در برخی پرونده ها راهگشا باشد، اما در صورتی که قاضی احساس کند شهادت آنان با غرض ورزی یا نفع شخصی همراه است، آن را معتبر نمی داند.
دادگاه در عملريال شهادت شهود فامیل را معمولا در کنار سایر دلایل و مستندات پرونده می سنجد. یعنی اگر شهادت بستگان با اسناد، اقرار یا قرائن دیگر مطابقت داشته باشد، می تواند در تقویت رای موثر واقع شود. اما اگر تنها دلیل موجود در پرونده، گفته های بستگان باشد، قاضی نمی تواند صرفاا بر اساس آن حکم صادر کند.
در پاسخ به پرسش شهادت چه کسانی قبول نیست، باید گفت که شهادت در دادگاه یکی از مهم ترین ادله اثبات دعوا به شمار می رود، اما قانونگذار برای جلوگیری از تضییع حقوق افراد، شرایطی را برای اعتبار شهادت تعیین کرده است. بر اساس قوانین مدنی و کیفری، شهادت هر فردی قابل پذیرش نیست و برخی اشخاص به دلیل وجود تعارض منافع، نفع شخصی یا عدم صلاحیت، از دایره شهود معتبر خارج می شوند. به طور کلی، این افراد عبارت اند از:
اشخاص ذی نفع در دعوا: کسانی که نتیجه پرونده به نفع مستقیم آن ها تمام می شود.
اقوام نزدیک در برخی موارد: بستگانی که احتمال جانبداری یا تعصب آن ها وجود دارد.
افراد مجنون یا فاقد حافظه: به دلیل ناتوانی در درک یا به یادآوردن واقعه.
اشخاص فاسق یا فاقد عدالت: به دلیل بی اعتباری اخلاقی و فقدان شرط عدالت.
افراد خردسال: کسانی که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند و مسئولیت پذیری قانونی ندارند.
افراد با طهارت مولد نامشروع: شهادت کسانی که از رابطه نا مشروع متولد شده اند، مورد قبول نمی باشد.
کافر: شهادت کافر در مقابل مسلمان مورد قبول نبوده مگر در شرایط خاص.
افراد تکدی گر و ولگرد: این افراد به دلیل عدم ثبات در زندگی و نداشتن پشتوانه، معمولا شاهد معتبری تلقی نمیشوند.
از دیدگاه حقوقی، شهادت این گروه ها به دلیل تعارض با اصل بی طرفی و عدالت، نمی تواند مبنای صدور رای قرار گیرد. قاضی موظف است تنها شهادت اشخاصی را بپذیرد که شرایط قانونی مانند بلوغ، عقل، عدالت، بی طرفی و عدم نفع شخصی در دعوا را داشته باشند. به همین دلیل، بررسی صلاحیت شاهد پیش از پذیرش اظهارات او از ارکان اساسی در روند دادرسی محسوب می شود.
شهادت اقوام درجه یک در دادگاه کیفری به دلیل روابط نزدیک خانوادگی همیشه مورد توجه ویژه قرار دارد، اما به صورت مطلق پذیرفته نمی شود. قاضی در بررسی این نوع شهادت باید دقت کند که گفته های شاهد تحت تاثیر تعصب یا جانبداری نباشد و بتواند به عنوان دلیلی معتبر در پرونده مورد استفاده قرار گیرد.
اقوام درجه یک مانند پدر، مادر، همسر، فرزند، برادر و خواهر، به دلیل نزدیکی نسبی و عاطفی، ممکن است در نتیجه پرونده نفع مستقیم یا غیرمستقیم داشته باشند. به همین دلیل، شهادت آنان در بسیاری از پرونده ها به تنهایی کافی نیست و دادگاه آن را تنها در صورت هم خوانی با سایر دلایل و قرائن موجود می پذیرد.
دادگاه هنگام رسیدگی به پرونده، شهادت اقوام درجه یک را در کنار سایر دلایل مانند اسناد، اقرار یا شواهد عینی می سنجد. اگر گفته های آنان با دیگر دلایل پرونده هم خوانی داشته باشد، می تواند در تقویت نظر دادگاه موثر باشد، اما به تنهایی نمی تواند مبنای صدور حکم باشد. بنابراین، ارزش شهادت بستگان درجه یک همیشه مشروط و وابسته به ارزیابی قاضی است.
در پاسخ به پرسش ایا شهادت فرزند در دادگاه قبول است باید گفت که شهادت فرزند در دادگاه از منظر حقوقی دارای محدودیت های مشخصی است، زیرا رابطه خانوادگی و عاطفی می تواند بر بی طرفی آن تاثیرگذار باشد. قاضی موظف است هنگام پذیرش شهادت فرزند، میزان عدالت و بی طرفی این شهادت را بررسی کند تا اظهاراتش قابل استناد در پرونده باشد.
به طور معمول، فرزند بالغ و عاقل ممکن است به عنوان شاهد در دادگاه حضور یابد، اما اگر قاضی تشخیص دهد که شهادت او تحت تاثیر جانبداری یا تعصب خانوادگی است، نمی تواند به آن اعتبار قانونی دهد. همچنین، فرزندانی که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند یا توانایی تشخیص و فهم شرایط را ندارند، شهادتشان پذیرفته نمی شود و فاقد ارزش اثباتی است.
در عمل، دادگاه شهادت فرزند را در کنار سایر شواهد و مستندات پرونده بررسی می کند. اگر گفته های او با اسناد، اقرار یا دیگر قرائن هم خوانی داشته باشد، می تواند در تقویت پرونده موثر باشد، اما به تنهایی نمی تواند دلیل کافی برای صدور حکم باشد. بنابراین، پذیرش شهادت فرزند در دادگاه مشروط و وابسته به شرایط قانونی و ارزیابی قاضی است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شهادت اقوام و بستگان در دادگاه در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شهادت اقوام و بستگان در دادگاه پاسخ دهند.
برای مشاوره شهادت اقوام و بستگان در دادگاه
برای مشاوره شهادت اقوام و بستگان در دادگاه
عناوین اصلی این مقاله
مقالات مرتبط
ارتباط با ما
درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 290000 ریال ) در ارتباط باشید.
سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.
تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©