وقوع جرم در جامعه همواره موجب اختلال در نظم و امنیت می شود و به همین جهت قانونگذار برای پیشگیری از وقوع جرم و مجازات مجرمین قوانینی را وضع می کند . اما گاهی یک فرد مرتکب چند جرم می شود و باید بعد از تحقیقات مقدماتی و بررسی توسط دادسرا زمانی که مجرمیت متهم احراز شد و پرونده برای صدور حکم مقتضی به دادگاه ارسال می شود باید دادگاه صالح معین باشد .
اگر متهم مرتکب چند جرم شده باشد اما مسئله ای که در اینجا مطرح است این می باشد که اگر جرم در حوزه های قضایی متفاوتی واقع شده باشد چه دادگاهی صلاحیت رسیدگی به جرم را دارد . به همین دلیل در این مقاله به بررسی نحوه رسیدگی به جرائم متعدد ، دادگاه صالح رسیدگی کننده به جرم و ارتکاب چند جرم در حوزه های قضایی مختلف می پردازیم . 

دادگاه صالح رسیدگی کننده به جرم

دادگاه صالح رسیدگی کننده به جرم یعنی دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به آن جرم و صدور حکم محکومیت را دارد . قانونگذار در قوانین جزایی و کیفری بر حسب نوع جرم و میزان مجازات دادگاه های متعددی را برای رسیدگی و صدور حکم پیش بینی کرده است . 
بر طبق قانون آیین دادرسی کیفری اصل بر این می باشد که متهم در دادگاهی محاکمه می شود که جرم در حوزه آن واقع شده است به عبارت دیگر دادگاهی صالح به رسیدگی به جرم و صدور حکم مقتضی می باشد که جرم در آنجا محقق شده است . 
لازم به ذکر است که قانونگذار در قانون آیین دادرسی کیفری برای اصل ( متهم در دادگاهی محاکمه می شود که جرم در حوزه آن واقع شده است ) استثنائاتی را قائل شده است که در ذیل به آن می پردازیم .

بیشتر بخوانید: انواع دادگاه کیفری

ارتکاب چند جرم در حوزه های قضایی مختلف

ارتکاب چند جرم در حوزه های قضایی مختلف و دادگاه صالح رسیدگی کننده به تمام آن جرایم در قانون بیان شده است یعنی اگر یک نفر در چند حوزه قضایی مختلف مرتکب جرم شود قانونگذار راهکاری را پیش بینی کرده است که به تمام آن جرائم در یک دادگاه انجام شود . 
بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری اصل بر این می باشد که دادگاهی صالح به رسیدگی به جرم است که جرم در آنجا محقق شده است . اما گاهی مجرم مرتکب چند جرم می شود که هر یک را در حوزه قضایی متعددی مرتکب شده است که به عنوان مثال : می توان گفت اگر فردی در اصفهان و تهران و یزد مرتکب جرمی شود و در قم دستگیر شود مسئله ای که مطرح می شود این است که کدام دادگاه صلاحیت رسیدگی و صدور حکم را دارد . 

قانونگذار برای حل این مشکل راهکاری را پیش بینی کرده است که باید به این نکته توجه شود که جرایم دارای مجازات مساوی هستند یا جرایم دارای مجازات مساوی نیستند که در قانون آیین دادرسی کیفری دو حالت متصور می باشد :

1 –  اگر جرائم از حیث مجازات مساوی نباشند : بر طبق قانون اگر فردی مرتکب چند جرم در حوزه های مختلف قضایی شود که مجازات های مختلفی دارند دادگاهی صلاحیت رسیدگی به جرم را دارد که مهم ترین جرم در حوزه قضایی آن واقع شده است . این دادگاه که صالح به رسیدگی می باشد به صورت توامان و یکجا به کلیه اتهامات رسیدگی می کند . 
به طور مثال : اگر فردی در اصفهان مرتکب جرم ضرب و شتم شود و در تهرام مرتکب جرم سرقت شود و در یزد مرتکب جرم قتل عمد گردد دادگاه یزد که مهمترین جرم در آن محقق شده است صلاحیت رسیدگی به جرم ضرب و شتم را دارد . 

2 – اگر جرائم از حیث مجازات مساوی باشند : دادگاهی که مرتکب در حوزه آن دستگیر شده به همه جرائم رسیدگی می کند و به عبارت دیگر دادگاه صالح به رسیدگی فردی که در حوزه های قضایی مختلف مرتکب جرمی با مجازات برابر شده است دادگاهی است که فرد در آنجا دستگیر شده است . 
به طور مثال : اگر فردی در چند شهر مرتکب جرم مانند توهین یا ضرب و جرح و مجازات آنان یکسان باشد ، دادگاهی صلاحیت رسیدگی به جرم را دارد که مجرم در آنجا دستگیر شده است . 

 بر طبق قانون آیین دادرسی کیفری حالت دیگری که متصور است حالتی است که متهم هنوز دستگیر نشده است در این حالت یعنی اگر متهم هنوز دستگیر نشده است دادگاهی که ابتدا تعقیب در حوزه قضایی آن شروع شده صلاحیت رسیدگی به تمام جرائمی که فرد در شهرها یا حوزه های قضایی مرتکب شده است را دارد .

در ادامه بخوانید: تفاوت متهم ، محکوم و مجرم

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه رسیدگی به جرائم متعدد مرتکب در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه رسیدگی به جرائم متعدد مرتکب پاسخ دهند .

 

 

سوالات متداول

1- ✔️ اگر فردی مرتکب چند جرم در حوزه های مختلف قضایی شود که مجازات های مختلفی دارند کدام دادگاه صالح است ؟

2- ✔️ اگر فردی مرتکب چند جرم در حوزه های مختلف قضایی شود که مجازات های یکسانی دارند کدام دادگاه صالح است ؟

3- ✔️ منظور از دادگاه صالح رسیدگی کننده به جرم چیست ؟

---

نظرات کاربران