موارد حد تمکین زن از شوهر بر اساس قانون ، شامل پذیرش ریاست مرد بر خانواده ، زندگی با شوهر در یک منزل و برقراری روابط زناشویی می باشد . آثار عدم رعایت حد تمکین ، از بین رفتن حق نفقه زن و اجازه ازدواج مجدد مرد ، تحت شرایطی خاص می باشد . تکلیف زن بابت تمکین از شوهر ، مطلق نبوده و در برخی موارد ، حد تمکین زن ، شامل استثنائاتی می شود ؛ از جمله در صورت بیماری یا ایام عادت ماهیانه ، زن می تواند از ایفای حد تمکین خودداری کند .
برای مشاوره حد تمکین زن
برای مشاوره حد تمکین زن
بر اساس موازین شرعی و همچنین قانون مدنی ، زن و شوهر باید پس از ازدواج ، با یکدیگر حسن رفتار داشته باشند و حقوق یکدیگر را رعایت نمایند . در همین راستا ، در قانون مدنی ، برخی از حقوق و تکالیف مشترک میان زوجین نیز تعیین شده است . بر این مبنا، زنان ، مکلف شده اند که از همسر خود تمکین نمایند و در مقابل ، شوهر نیز موظف شده است به همسر خود نفقه بپردازد .
با این حال ، الزام زن به تمکین از شوهر ، مطلق نبوده و حد و حدود خاصی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد . به عبارت دیگر ، تمکین زن از شوهر ، در مواردی ، استثنائاتی هم دارد و مرد ، نمی تواند در هر زمانی ، تمکین کامل از همسر خود را درخواست نماید . اما سوالی که ممکن است مطرح شود ، آن است که بر اساس قانون ، حد تمکین زن شامل چه مواردی است و عدم رعایت آن ، چه آثاری دارد ؟
برای پاسخ دادن به این سوال ، در ادامه این مقاله ، به بررسی این موضوعات می پردازیم که حدود تمکین زوجه به چه معناست ، موارد حد تمکین زن در قانون مدنی شامل چیست و در صورت عدم توجه به آن ، آثار عدم رعایت حد تمکین زن چه مواردی خواهد بود ؟
بر اساس قانون مدنی ، همین که زن و مردی با یکدیگر ازدواج کردند ، حقوق و تکالیفی که ناشی از روابط زوجیت هستند ، بر ایشان بار می شود . یکی از این تکالیف ، تمکین می باشد که معمولا در ارتباط با زوجه مطرح می شود ؛ اما به لحاظ شرعی و قانونی ، مردان نیز موظف به حسن معاشرت با همسر و رعایت حقوق مادی و معنوی وی هستند ، به علاوه اینکه ، پرداخت نفقه زن نیز بر عهده شوهر می باشد .
متاسفانه ، در حال حاضر ، دعاوی ناشی از عدم تمکین زن از شوهر و عدم رعایت حد تمکین زن ، در دادگاه های خانواده ، حجم زیادی از پرونده ها را به خود اختصاص داده و بسیاری از زوجینی که در روابط زناشویی خود با همسر ، دچار اختلاف شده اند ، ابتدائا در دادگاه خانواده ، دعوی الزام به تمکین مطرح می کنند تا از این طریق ، یا رضایت همسر برای تمکین را فراهم نموده و یا اینکه از مزایا و آثار اثبات عدم تمکین زن ، یعنی پرداخت نکردن نفقه ، بهره مند شوند .
در همین راستا ، ممکن است این سوال مطرح شود که حد تمکین زن شامل چه مواردی است ؟ آیا زن در همه موارد ، موظف به تمکین از شوهر خود می باشد یا این تکلیف ، استثنائاتی هم دارد ؟ در پاسخ به این سوال ، باید گفت که منظور از حد تمکین زن ، صرفا حد و حدود متعارفی است که زن ، می بایست از همسر خود تمکین خاص و تمکین عام به عمل آورد ؛ لذا خارج از حدود متعارف ، زن ، الزامی به تمکین از شوهر نخواهد داشت .
به عنوان نمونه ، مصداق تمکین خاص از شوهر ، برقراری رابطه جنسی متعارف با شوهر می باشد که زن ، در این رابطه ، به لحاظ شرعی و قانونی ، باید نیازهای متعارف همسر خود را در همه حال ، برآورده نماید . با این وجود ، گاهی زن ، در ایام عادت ماهیانه قرار دارد و یا اینکه دچار بیماری ای است که رعایت حد تمکین از همسر برای وی ، غیر ممکن یا دشوار خواهد شد . در این گونه موارد و نیز ، سایر مواردی که زن ، عذر موجه عدم تمکین دارد ، می تواند از تمکین ، برابر شوهر خودداری کند ؛ بی آنکه حکم و آثار عدم تمکین بر وی اعمال شود .
علاوه بر اینها ، برقراری روابط زناشویی میان زوجین ، می بایست بدون آسیب و ضرر رسانیدن به زن و در حدود متعارف باشد ؛ به همین دلیل ، برخی اعمال جنسی غیر متعارف ، از قبیل روابط جنسی دهانی و یا مقعدی ، به لحاظ شرعی ، کراهت شدیدی دارند ؛ فلذا نمی توان در این گونه موارد ، زن را ملزم به تمکین از شوهر دانست ؛ چرا که تمکین ، از حد و حدود متعارف خود ، خارج شده است .
در قسمت قبل ، به این سوال پرداختیم که حد تمکین زن چیست و همانطور که گفته شد ، منظور از حد تمکین زن ، آن است که زن ، تنها در حدود متعارف ، ملزم به تمکین و تبعیت از شوهر خود می باشد و به جهت درخواست های غیر معقول و غیر متعارف شوهر ، به هیچ وجه نمی توان زن را موظف به تمکین دانست . در همین راستا ، قانون مدنی ، برخی موارد تمکین زن از شوهر و حدود آن را مشخص نموده است .
به عنوان نمونه ، بر اساس ماده 1103 قانون مدنی ، هم زن و هم شوهر ، مکلف هستند که با یکدیگر ، حسن معاشرت داشته باشند و به موجب ماده 1104 قانون مدنی ، زوجین باید در راستای تقویت زندگی خانوادگی و تربیت اولاد ، با یکدیگر همکاری و مشارکت داشته باشند . اما در خصوص تمکین عام ، ماده 1105 قانون مدنی مقرر نموده است که در روابط زوجین با یکدیگر ، ریاست خانواده ، با شوهر است و زن ، می بایست ریاست شوهر در امور کلی خانوادگی را پذیرا باشد .
ماده ناظر بر تمکین خاص زن از شوهر نیز ، ماده 1108 قانون مدنی است . بر اساس این ماده ، زن ، می بایست از همسر خود تمکین داشته باشد و در صورتی که بدون مانع مشروع ( از قبیل بیمار بودن ، عادت ماهیانه ، خوف از ضرر بدنی و ... ) از ادای وظایف ناشی از زوجیت ، یعنی روابط زناشویی امتناع نماید ، زن ناشزه محسوب شده و حق دریافت نفقه نخواهد داشت .
با این وجود ، در برخی از مواد قانون مدنی ، حدود تمکین از شوهر نیز تعیین گردیده است . به عنوان نمونه ، بر اساس ماده 1114 قانون مدنی ، اصولا ، زن موظف است در همان منزلی که شوهر تعیین می کند ، سکونت نماید ؛ با این حال ، اگر اختیار تعیین محل زندگی و مسکن ، حین عقد نکاح ، به زن داده شده باشد ، زن می تواند از تمکین عام خودداری کرده و در منزل دیگری سکونت کند ، بی آنکه ناشزه محسوب شود .
همچنین ، بر اساس ماده 1115 قانون مدنی ، اگر زندگی مشترک زن و شوهر در یک منزل ، سبب ایجاد ترس از ضرر بدنی ، مالی و شرافتی برای زن همراه باشد ، زن می تواند در منزل دیگری سکونت کرده و از تمکین امتناع نماید و در عین حال ، نفقه خود را مطالبه نماید . لذا حد تمکین زن ، در چنین مواردی ، محدود و مضیق خواهد شد .
در قسمت قبل ، حدود تمکین زن و موارد قانونی مرتبط با حد تمکین زن ، بر اساس قانون مدنی ، مورد بررسی قرار گرفت . ثمره این بحث ، در آن است که اگر مرد ، دعوایی در خصوص الزام به تمکین در دادگاه اقامه نموده و عدم تمکین زن را اثبات نماید ، آثار عدم تمکین زن اجرا می شود . به همین دلیل ، در این قسمت ، قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که آثار عدم رعایت حد تمکین زن چیست ؟ اگر اثبات شود که زن ، حد متعارف تمکین در برابر شوهر را انجام نداده ، چه آثار و ضمانت های اجراهایی از این امر ناشی می شود ؟
در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا ، تمکین از شوهر و پرداخت نفقه ، تکلیف متقابل زن و شوهر می باشد . بنابراین ، به دلیل ارتباط تمکین و نفقه ، می توان گفت که مهم ترین اثر عدم رعایت حد تمکین از طرف زن ، آن است که اگر زن ، بدون هیچ گونه دلیل موجه و منطقی و بدون وجود موانع مشروع ، از تمکین در برابر شوهر امتناع نموده باشد ، حق مطالبه و دریافت نفقه را نخواهد داشت .
یکی دیگر از آثار عدم رعایت حد تمکین از طرف زن ، آن است که مرد ، می تواند به دلیل عسر و حرج ناشی از عدم رعایت وظایف زناشویی و حد تمکین زن ، از دادگاه درخواست نماید که به وی ، اجازه ازدواج مجدد داده شود. البته ، صدور حکم اجازه ازدواج مجدد برای مرد ، منوط به این است که ابتدا ، عدم تمکین خاص یا نشوز زن به اثبات رسیده و زن ، به زندگی مشترک با همسر و ایفای وظایف زناشویی خود ، مبادرت نکرده باشد .
البته ، آثار عدم رعایت حد تمکین ، صرفا در شرایطی ایجاد می شود که عدم تمکین زن ، غیر موجه باشد . به همین دلیل ، در صورتی که به عنوان نمونه ، خودداری از تمکین خاص در برابر شوهر و یا ترک زندگی مشترک توسط زوجه ، بنا به دلیل موجه ، مشروع و قانونی صورت پذیرفته باشد ، نه تنها حق نفقه زن قطع نمی شود ، شوهر نیز اجازه ازدواج مجدد ، بدون رضایت زوجه را نخواهد داشت .
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص حد تمکین زن در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون حد تمکین زن پاسخ دهند .
برای مشاوره حد تمکین زن
برای مشاوره حد تمکین زن
عناوین اصلی این مقاله
مقالات مرتبط
ارتباط با ما
درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 180000 ریال ) در ارتباط باشید.
سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.
تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©