سفته امانت، سفته ای است که به عنوان تضمین انجام تعهد و نه وسیله پرداخت، به یک شخص داده شده و گیرنده، صرفا در صورت عدم انجام تعهد، حق انتقال این سند تجاری به دیگری یا اقدام قانونی برای وصول آن را خواهد داشت. در صورتی که گیرنده، این شرایط را رعایت نکند، با مجازات خیانت در سفته امانت، مواجه شده که این مجازات، با توجه به قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، به 3 تا 18 ماه حبس، کاهش یافته است.

اسناد تجاری، به ویژه سفته، به طور معمول، وسیله پرداخت بوده و به منظور پرداخت کردن وجوه معاملات، میان اشخاص رد و بدل می گردد. با این وجود، گاهی این اسناد، وسیله پرداخت نبوده، بلکه وسیله تضمین پرداخت و انجام تعهد متعد می باشند.

در این وضعیت، سفته داده شده، در دست گیرنده، امانت بوده و در صورتی که بدون اثبات عدم انجام تعهد و بر خلاف شرایط توافق، توسط گیرنده، به دیگری منتقل شده یا تلف، مفقود یا اجرا و نقد گردد، انجام دهنده این اعمال را با مجازات خیانت در سفته امانت مواجه خواهد کرد که می تواند تا بیش از یک سال، مجازات حبس باشد و قطعا مجازات سنگینی است. لذا، اشخاصی که اقدام به دریافت این نوع از سفته کرده، لازم است تا به منظور اجتناب از مواجه شدن با این ضمانت اجرا، از قواعد مربوط به اجرای این نوع از سفته و دفاع از اتهام خیانت در آن، در صورت طرح دعوای کیفری از سوی سفته دهنده مطلع باشند.

بنابراین، در این مقاله، ابتدا به این سوال پاسخ داده که سفته امانت چیست، سپس، جرم و مجازات خیانت در این نوع از سفته را توضیح داده و در ادامه، پس از صحبت در مورد اثبات امانی بودن سفته و دفاع از اتهام خیانت در آن، نمونه لایحه خیانت در سفته امانت را ارائه خواهیم کرد.

مجازات خیانت در سفته امانت

اشخاصی که با اسناد تجاری، به ویژه سفته، سر و کار داشته، با اصطلاح چک و سفته امانت، بسیار مواجه شده و بنابراین، ممکن است این سوال برای آنها مطرح شده باشد که منظور از سفته امانت چیست؟ در ادامه، به توضیح پاسخ این سوال خواهیم پرداخت.

در پاسخ به سوال فوق، باید گفت، اصولا، اسناد تجاری، به ویژه چک و سفته، وسیله پرداخت در معاملات بوده و اشخاص به منظور پرداخت وجوه در معاملات خود، اعم از تجاری و غیر تجاری، از این اسناد استفاده می نمایند.

اما، گاهی، هدف از دادن سفته به دیگری، پرداخت وجه معامله نبوده، بلکه تضمین پرداخت وجه معامله یا یک تعهد دیگر می باشد. به عنوان مثال، شخصی، خودرویی را به اقساط، از یک شرکت لیزینگ خریداری کرده و جهت تضمین پرداخت اقساط، چند فقره سفته به شرکت می دهد.

یا اینکه، مستاجر، بابت تضمین تخلیه ملک در تاریخ مشخص شده در قرارداد اجاره، یک فقره سفته، به موجر داده تا چنانچه، در تاریخ تعیین شده، از تخلیه و تحویل ملک خودداری نمود، موجر حق اقدام قانونی بر روی سفته را داشته باشد.

در تمامی این موارد، سفته در دست گیرنده آن، حالت امانت داشته و بنابراین، وی جز در موارد و شرایط مشخص شده در قرارداد، حق اقدام قانونی بر روی سفته و وصول وجه آن یا انتقال این سند تجاری را به دیگری نداشته و در صورت عدم رعایت این شرایط، ممکن است با شکایت صادرکننده سند تجاری، به مجازات خیانت در سفته امانت محکوم گردد.

با توجه به توضیحات فوق، در پاسخ به این سوال که سفته امانت چیست، باید گفت، سفته امانت، سفته ای است که به عنوان تضمین انجام تعهد و نه وسیله پرداخت، به یک شخص داده شده و گیرنده، صرفا در صورت عدم انجام تعهد، حق انتقال این سند تجاری به دیگری یا اقدام قانونی برای وصول آن را خواهد داشت.

مجازات خیانت در سفته امانت

اشخاصی که با اسناد تجاری، به ویژه سفته، سر و کار داشته، با اصطلاح چک و سفته امانت، بسیار مواجه شده و بنابراین، ممکن است این سوال برای آنها مطرح شده باشد که منظور از سفته امانت چیست؟ در ادامه، به توضیح پاسخ این سوال خواهیم پرداخت.

در پاسخ به سوال فوق، باید گفت، اصولا، اسناد تجاری، به ویژه چک و سفته، وسیله پرداخت در معاملات بوده و اشخاص به منظور پرداخت وجوه در معاملات خود، اعم از تجاری و غیر تجاری، از این اسناد استفاده می نمایند.

اما، گاهی، هدف از دادن سفته به دیگری، پرداخت وجه معامله نبوده، بلکه تضمین پرداخت وجه معامله یا یک تعهد دیگر می باشد. به عنوان مثال، شخصی، خودرویی را به اقساط، از یک شرکت لیزینگ خریداری کرده و جهت تضمین پرداخت اقساط، چند فقره سفته به شرکت می دهد.

یا اینکه، مستاجر، بابت تضمین تخلیه ملک در تاریخ مشخص شده در قرارداد اجاره، یک فقره سفته، به موجر داده تا چنانچه، در تاریخ تعیین شده، از تخلیه و تحویل ملک خودداری نمود، موجر حق اقدام قانونی بر روی سفته را داشته باشد.

در تمامی این موارد، سفته در دست گیرنده آن، حالت امانت داشته و بنابراین، وی جز در موارد و شرایط مشخص شده در قرارداد، حق اقدام قانونی بر روی سفته و وصول وجه آن یا انتقال این سند تجاری را به دیگری نداشته و در صورت عدم رعایت این شرایط، ممکن است با شکایت صادرکننده سند تجاری، به مجازات خیانت در سفته امانت محکوم گردد.

با توجه به توضیحات فوق، در پاسخ به این سوال که سفته امانت چیست، باید گفت، سفته امانت، سفته ای است که به عنوان تضمین انجام تعهد و نه وسیله پرداخت، به یک شخص داده شده و گیرنده، صرفا در صورت عدم انجام تعهد، حق انتقال این سند تجاری به دیگری یا اقدام قانونی برای وصول آن را خواهد داشت.

مجازات خیانت در سفته امانت

اشخاصی که با اسناد تجاری، به ویژه سفته، سر و کار داشته، با اصطلاح چک و سفته امانت، بسیار مواجه شده و بنابراین، ممکن است این سوال برای آنها مطرح شده باشد که منظور از سفته امانت چیست؟ در ادامه، به توضیح پاسخ این سوال خواهیم پرداخت.

در پاسخ به سوال فوق، باید گفت، اصولا، اسناد تجاری، به ویژه چک و سفته، وسیله پرداخت در معاملات بوده و اشخاص به منظور پرداخت وجوه در معاملات خود، اعم از تجاری و غیر تجاری، از این اسناد استفاده می نمایند.

اما، گاهی، هدف از دادن سفته به دیگری، پرداخت وجه معامله نبوده، بلکه تضمین پرداخت وجه معامله یا یک تعهد دیگر می باشد. به عنوان مثال، شخصی، خودرویی را به اقساط، از یک شرکت لیزینگ خریداری کرده و جهت تضمین پرداخت اقساط، چند فقره سفته به شرکت می دهد.

یا اینکه، مستاجر، بابت تضمین تخلیه ملک در تاریخ مشخص شده در قرارداد اجاره، یک فقره سفته، به موجر داده تا چنانچه، در تاریخ تعیین شده، از تخلیه و تحویل ملک خودداری نمود، موجر حق اقدام قانونی بر روی سفته را داشته باشد.

در تمامی این موارد، سفته در دست گیرنده آن، حالت امانت داشته و بنابراین، وی جز در موارد و شرایط مشخص شده در قرارداد، حق اقدام قانونی بر روی سفته و وصول وجه آن یا انتقال این سند تجاری را به دیگری نداشته و در صورت عدم رعایت این شرایط، ممکن است با شکایت صادرکننده سند تجاری، به مجازات خیانت در سفته امانت محکوم گردد.

با توجه به توضیحات فوق، در پاسخ به این سوال که سفته امانت چیست، باید گفت، سفته امانت، سفته ای است که به عنوان تضمین انجام تعهد و نه وسیله پرداخت، به یک شخص داده شده و گیرنده، صرفا در صورت عدم انجام تعهد، حق انتقال این سند تجاری به دیگری یا اقدام قانونی برای وصول آن را خواهد داشت.

اثبات امانی بودن سفته

در صورتی که دهنده سفته، مدعی باشد که سند تجاری داده شده به گیرنده، از نوع سفته امانت بوده، اما مورد خیانت او واقع شده، به منظور شکایت کیفری از گیرنده و اعمال مجازات خیانت در سفته امانت، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی مراجعه کرده و برای ثبت و ارجاع شکایت خود به دادسرای مربوطه اقدام نماید.

اما، برای اینکه دادسرا، قرار جلب به دادرسی صادر کرده و پس از آن، دادگاه کیفری، حکم بر خیانت در سفته امانت دهد، لازم است تا شخصی سفته دهنده، موارد شرایط خاصی را اثبات کرده که مهم ترین آن ها، اثبات امانی بودن سفته می باشد. به همین دلیل، این سوال مطرح می گردد که راه ها و روش های اثبات امانی بودن سفته چیست؟

در پاسخ به این سوال، باید گفت، در صورتی که تضمین یا امانی بودن سفته، در متن این سند تجاری قید نشده باشد، هرچند، اثبات امانی بودن آن، دشوار تر شده، اما با این وجود، سفته دهنده می تواند با استناد به هر یک از ادله اثبات دعوی، برای ثابت کردن امانی بودن سفته در دست گیرنده اقدام نماید.

به عنوان مثال، در صورتی که در قرارداد جداگانه ای که میان طرفین تنظیم گردیده، به این مساله، تصریح شده باشد که سفته، بابت تضمین تعهد، به گیرنده داده شده، سفته دهنده می تواند با ارائه این قراداد که یک سند معتبر بوده، ادعای خود مبنی بر امانی بودن سفته را اثبات کند. همچنین، اثبات امانی بودن سفته، با استناد به شهادت شهود نیز برای دهنده این سند تجاری، امکان پذیر است که شرایط آن، تابع مقررات مربوط به شهادت می باشد.

دفاع از اتهام خیانت در سفته امانت

چنانچه، دهنده سفته، با این ادعا که سفته، در دست گیرنده امانت بوده، برای طرح دعوای کیفری و درخواست اعمال مجازات خیانت در سفته امانت اقدام نماید، گیرنده نیز این امکان را داشته تا در مقابل این اتهام، از خود دفاع کند. لذا، در ادامه، به این سوال پاسخ خواهیم داد که روش های دفاع از اتهام خیانت در سفته امانت چیست؟

مهم ترین روش دفاع از اتهام خیانت در سفته امانت، آن است که متهم اثبات نماید که تعهد واقعا انجام نگرفته و به دلیل عدم انجام تعهد، دارنده سفته، برای اقدام بر روی سفته، از طریق انتقال به غیر یا وصول وجه آن، محق بوده است.

روش دیگر دفاع از اتهام خیانت در سفته امانت، این روش بوده که متهم، امانی نبودن سفته را اثبات کند. به عنوان مثال، در صورتی که شاکی، با ارائه یک قراداد، مدعی امانی بودن سفته گردد، متهم نیز این امکان را داشته با ارائه پیامک های رد و بدل شده میان خود و شاکی، برای دادگاه اثبات کند که با توجه به توافق های بعدی میان طرفین، سفته از حالت امانی خارج گردیده و قرار بر این بوده که وجه آن، توسط متهم وصول گردد.

همچنین، در صورتی که دلیل استنادی شاکی، قرارداد بوده، متهم می تواند با درخواست ارجاع امر به کارشناس، جعلی بودن قرارداد را اثبات کرده یا چنانچه، دلیل استنادی شاکی، شهادت شهود باشد، برای جرح شهود وی اقدام نماید.

از دیگر روش های دفاع از اتهام خیانت در سفته امانت، اثبات عدم وجود یکی از عناصر قانونی جرم، توسط متهم می باشد. بنابراین، در صورتی که عدم وجود یکی از این عناصر ثابت شده، به عنوان مثال، متهم ثابت کند که در تلف کردن سند تجاری، سوء نیت نداشته، حکم بر مجازات خیانت در سفته امانت صادر نخواهد شد.

نمونه لایحه خیانت در سفته امانت

پس از پاسخ به این سوال که روش های دفاع از اتهام خیانت در سفته امانت چیست، در این قسمت قصد داریم تا یک نمونه لایحه خیانت در سفته امانت را ارائه کرده و فایل این لایحه را نیز در انتهای همین بخش، جهت دانلود خوانندگان محترم، قرار خواهیم داد.

جهت دانلود نمونه لایحه خیانت در سفته امانت، بر روی دکمه دانلود فایل، در باکس زیر کلیک نمایید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سفته امانت در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون سفته امانت پاسخ دهند.