هنگامی که جرمی اتفاق می افتد یا حقی در معرض تضییع و از بین رفتن است، خواهان یا شاکی، می توانند، بر اساس قواعد و ضوابط پیش بینی شده در قانون آیین دارسی کیفری و مدنی، اقدام به ثبت دادخواست یا شکواییه کرده و خواستار صدور حکم مجازات یا صدور حکم در خصوص خواسته خود شوند.

در قانون آیین دادرسی مدنی و کیفری، صرفا، تشریفات رسیدگی به دعاوی و نحوه طرح آن ها، پیش بینی نشده است؛ بلکه، قانون گذار، برای جلوگیری از تضیع حقوق زیان دیده از جرم یا خواهان، نهادهای حقوقی دیگری، نظیر تامین خواسته یا قرارهای تامین کیفری را نیز پیش بینی کرده که صدور این قرارها، توسط دادگاه، ضوابط و قواعد بخصوصی داشته و صرفا، در آن شرایط و بر اساس آن ضوابط و قواعد، صادر خواهند شد.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم، در خصوص این موضوع صحبت کنیم که مفهوم قرار تامین به طور کلی و به طور اخص، در خصوص قرارهای تامین کیفری چیست و انواع آن، کدامند و سپس، بگوییم، منظور از اخذ تامین، چه می باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر، در خصوص این موضوع، با ما، همراه باشید.

قرار تامین چیست ؟

قبل از توضیح در این خصوص که قرارهای تامین کیفری چیست و انواع آن، کدامند؟ باید، قرار تامین را به طور کلی، تعریف کنیم. در پاسخ به این سوال که قرار تامین چیست؟ باید گفت، حقوق افراد، یکی از مهم ترین مواردی است که قوانین مختلف، با هدف حفظ و جلوگیری از تضییع آن، پیش بینی شده اند و بخشی از وظیفه ضابطین دادگستری و قضایی نیز، همواره، تامین امنیت افراد و جلوگیری از تضییع و تعرض به حقوق شهروندان جامعه است.

به طور اخص، قانون گذار، در قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری، برای تضمین حقوق خواهان و همچنین، جلوگیری از ضایع شدن حقوق بزه دیده از یک جرم، انواع قرار تامین را پیش بینی کرده است تا خواهان یا شاکی، با کمک آن، بتوانند، پس از طرح یک دعوای حقوقی یا کیفری، حقوق خود را تضمین کنند.

 قرار تامین خواسته و تامین دلیل، در موارد حقوقی، کاربرد دارد و قرارهای تامین کیفری، نظیر قرار کفالت، در خصوص مواردی که جرمی رخ داده و جامعه یا شخص، از آن، متضرر شده اند. قرار های تامین کیفری، توسط بازپرس پرونده، با در نظر گرفتن جرم و وضعیت متهم، صادر می شود و قرار تامین خواسته، پس از درخواست خواهان، توسط قاضی رسیدگی کننده به پرونده.

در ادامه، توضیح خواهیم داد که قرارهای تامین کیفری چیستند و انواع آن، کدامند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص تامین خواسته و شرایط صدور آن، مطالعه مقاله زیر که در قسمت حتما بخوانید آمده است، به علاقه مندان این موضوع، پیشنهاد می گردد.

حتما بخوانید: تامین خواسته و شرایط صدور آن

قرار تامین کیفری چیست

یکی از سوالاتی که اغلب متهمین و یا زیان دیدگان از جرم دارند، با آن مواجه بوده، این است که قرارهای تامین کیفری چیست و موارد صدور آن، چه می باشد. برای تعریف قرارهای تامین کیفری، باید، به قانون آیین دادرسی کیفری، مراجعه کرد. این قانون، در ماده 217 خود، در پاسخ به این پرسش که قرارهای تامین کیفری چیست؟ مقرر می دارد:

"به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی، جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او و تضمین حقوق بزه دیده، برای جبران ضرر و زیان وی، بازپرس، پس از تفهیم اتهام و تحقیق لازم، در صورت وجود دلایل کافی، یکی از قرارهای تامین ... را صادر می کند ... "

بر اساس این ماده، در پاسخ به این پرسش که قرارهای تامین کیفری چیست؟ باید گفت، قرارهای تامین کیفری، قرارهایی هستند که بازپرس پرونده، آن ها را با در نظر گرفتن نوع جرم، برای تضمین حقوق زیان دیده از جرم، همچنین، تضمین بازگشت متهم و پیش گیری از فرار او، در مواقعی که نیاز به جلب متهم است، ولیکن، می خواهند، تا تعیین تکلیف، متهم، آزاد باشد، صادر می کند. در واقع، این قرار، یک جنبه حمایتی و تضمینی، در راستای حفظ حقوق زیان دیده از جرم دارد.

حتما بخوانید: قرار وثیقه چیست و ضبط وثیقه

 

انواع قرارهای تامین

پس از صحبت در خصوص مفهوم قرار تامین، در این بخش از مقاله، قصد داریم، درباره انواع قرارهای تامین، در آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری، صحبت کنیم. در زیر، انواع قرارهای تامین حقوقی و کیفری را ذکر خواهیم کرد که عبارتند از: 

"التزام به حضور با قول شرف": این قرار از قرارهای تامین کیفری، یعنی، متهم، با قول شرفی که می دهد، خود را ملزم می کند که در زمان معین شده یا هر زمان که دادگاه دستور دهد، نزد قاضی، حضور یابد.

"التزام به حضور با تعیین وجه التزام": در این قرار تامین، متهم، با سپردن مبلغی به عنوان تضمین که به آن، وجه التزام می گویند، حضور به موقع خود را در محکمه تضمین می نماید.

 "التزام به عدم خروج از حوزه قضایی، با قول شرف": در این قرار تامین کیفری، متهم، با قول شرفی که می دهد، ضمانت می کند که از محدوده حوزه قضایی پرونده، خارج نشود و در دسترس باشد.

"التزام به عدم خروج از حوزه قضایی، با تعیین وجه التزام": در این قرار تامین، متهم، با سپردن وجهی، به عنوان تضمین، ضمانت می کند که از محدوده حوزه قضایی پرونده، خارج نشود.

 "التزام به معرفی نوبه ه‏ای خود، به صورت هفتگی یا ماهانه، به مرجع قضایی یا انتظامی، با تعیین وجه التزام": در التزام به معرفی نوبه ای، متهم، با سپردن وجه التزام، آزاد شده و تضمین می کند که در نوبت های مقرر که می تواند، هفتگی یا ماهانه باشد، خود را به مرجعی که قاضی، مشخص می کند، معرفی نموده و اعلام حضور کند.

" التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح، به حضور، با تعیین وجه‌ التزام، با موافقت متهم و پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان، از سوی سازمان مربوط": در این قرار تامین نیز، همانند موارد قبل، متهم که مستخدم رسمی کشور است، وجه التزامی که از محل حقوق او، پرداخت می شود را به عنوان تضمین حضور در دادگاه یا نزد قاضی، به دادگاه می سپارد.

 "التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین شده، با موافقت متهم، با تعیین وجه التزام، از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات": در این قرار تامین کیفری، متهم با دادن مبلغی به عنوان وجه التزام، تضمین می دهد که از منزل یا محل اقامت خود، خارج نشود و می توان، عدم خروج او را با تجهیزات الکترونیکی نیز، رصد کرد.

 "اخذ کفیل با تعیین وجه‌ الکفاله": در این قرار تامین که به آن، قرار کفالت می گویند، متهم، شخص ثالثی را به عنوان کفیل، به دادگاه، معرفی می کند و کفیل، بازگرداندن متهم را با سپردن مبلغی که به آن، وجه الکفاله می گویند، تضمین می نماید و بدین ترتیب، متهم، بازداشت نمی شود.

"اخذ وثیقه، اعم از وجه نقد، ضمانت‏نامه بانکی، مال منقول یا غیرمنقول": در این قرار از قرارهای تامین کیفری، متهم، مالی را در ازای بازداشت نشدن، به دادگاه می سپارد که به آن، وثیقه می گویند.

 "بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی": این قرار تامین کیفری، در جرایمی خاص، نظیر جرایم با مجازات قانونی سلب حیات و حبس ابد یا جرایم علیه امنیت کشور و مواردی از این دست، صادر می شود و متهم، تا تعیین تکلیف به پرونده و بررسی ادله، در بازداشت، به سر خواهد برد. 

قرار تامین خواسته: قرار تامین خواسته، یک قرار تامین حقوقی است که در آن، خواهان، جهت جلوگیری از، از بین رفتن خواسته، تقاضای صدور آن را دارد و به موجب آن، مال مورد نظر خواهان، توقیف می شود. از موارد صدور قرار تامین خواسته، می توان به مواردی که دعوا، مستند به سند رسمی باشد یا خواسته، در معرض تضییع باشد یا در مواردی که خواهان، جهت خسارت های احتمالی به خوانده، در توقیف مال، مبلغی را به صندوق دادگستری، واریز کرده، اشاره نمود.

قرار تامین دلیل: یکی از قرار های تامین حقوقی، قرار تامین دلیل است که در مواردی که دلیلی وجود داشته و بیم از بین رفتن آن، وجود دارد، به درخواست ذی نفع، صادر می گردد و به موجب آن، دادگاه، دلیل را صورت برداری کرده و آن را در گزارشی، ثبت می کند و آن گزارش، با اعتبار دلیل، به دادگاه، ارائه می گردد.

حتما بخوانید: تامین دلیل و شرایط آن

 

منظور از اخذ تامین چیست

هدف از اخذ یا گرفتن تامین، ایجاد امنیت و ضمانت است. ضمانت این امر که حقی، تضییع نخواهد شد و متهم به یک جرم، از چنگال قانون، نخواهد گریخت یا خوانده یک دعوا، به حقوق خواهان، خسارت نخواهد زد. اخذ تامین، به ویژه در قراهای تامین کیفری، اهرم فشاری است که متهم را ملزم به حضور به موقع، در محکمه می کند.

منظور از اخذ تامین، این است که دادگاه، پس از صدور یکی از قرارهای تامین کیفری، مواردی نظیر وجه التزام، وثیقه، وجه الکفاله و یا قول شرف را برای تضمین حقوق زیان دیده، از جرم، همچنین، تضمین بازگشت متهم به دادگاه، از او یا از کفیل او، اخذ می کند. در موارد حقوقی نیز، اخذ تامین، برای تضمین خسارت های احتمالی وارده به خواهان دعوا، می باشد و وجه نقدی است که به صندوق دادگستری، واریز می گردد.

حتما بخوانید: قرار التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد قرارهای تامین در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون قرارهای تامین پاسخ دهند .

 

 

سوالات متداول

1- انواع قرارهای تامین کیفری کدامند؟

2- اخذ تامین به چه معنا می باشد؟

3- قرار اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله چیست؟

---

نظرات کاربران