یکی از شرایط طلاق در صورت عدم تمکین زن این است که زن پس از دوری از همسر می تواند با اثبات عسر و حرج یا استناد به شروط ضمن عقد، از دادگاه درخواست طلاق نماید. در این حالت، اگر زن تمکین نکند اما بتواند مشکلات زندگی مشترک را ثابت کند، دادگاه ممکن است حکم به طلاق صادر نماید. 

بر اساس شرایط طلاق در صورت عدم تمکین زن، اگر زن تمکین نکند و به عنوان زن ناشزه شناخته شود، این مسئله به خودی خود مانع درخواست طلاق از سوی وی نخواهد بود. زن می تواند با استناد به شرایطی مانند عسر و حرج، شروط ضمن عقد یا اثبات عدم امکان ادامه زندگی مشترک، حتی پس از چندین سال دوری از همسر، درخواست طلاق دهد. 

اهمیت این موضوع در نظام حقوقی ایران از آنجا ناشی می شود که از یک سو حق طلاق عمدتا در اختیار مرد قرار دارد و از سوی دیگر، عدم تمکین زن می تواند پیامدهای مالی و حقوقی برای وی داشته باشد. با این حال، قانونگذار با پیش بینی مواردی مانند عسر و حرج یا شروط ضمن عقد، راهکارهای قانونی برای حمایت از زنانی که در شرایط دشوار قرار دارند، فراهم کرده است.

با توجه به میزان اهمیت موضوع، در این مقاله دینا ابتدا شرایط طلاق در صورت عدم تمکین زن بررسی شده و در ادامه به پرسش های اگر زن تمکین نکند میتواند طلاق بگیرد و ایا زن ناشزه پس از چندین سال دوری از همسرش میتواند طلاق بگیرد؛ پاسخ  داده شده است. در آخر نیز در خصوص عسر و حرج در تمکین، مطالبی ارائه شده است.

ایا زن ناشزه پس از چندین سال دوری از همسرش میتواند طلاق بگیرد

در شرایط قانونی ایران، اگر زن بدون دلیل موجه از تمکین نسبت به شوهر خودداری کند و این موضوع در دادگاه اثبات شود، مرد میتواند با ارائه دادخواست طلاق، نسبت به پایان دادن زندگی مشترک اقدام کند. منظور از تمکین، انجام وظایف قانونی و شرعی زن در قبال شوهر است که شامل ابعاد مختلفی میشود. در صورت اثبات عدم تمکین، مرد از پرداخت نفقه، اجرت المثل، نحله و تقسیم اموال معاف میشود، اما مهریه زن ارتباطی با موضوع تمکین ندارد و قابل مطالبه خواهد بود. مهم ترین شرایط طلاق در صورت عدم تمکین زن، عبارت اند از:

استفاده از شروط ضمن عقد: اگر در عقدنامه شرط وکالت در طلاق به زن داده شده باشد (مانند شرط وکالت بلاعزل در طلاق)، زن می تواند با اثبات عدم تمکین یا سوءرفتار مرد از این حق استفاده کند.

عُسر و حَرَج (ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی): در صورتی که ادامه زندگی برای زن مشقت بار باشد؛ مثل اعتیاد شوهر، ضرب و جرح، بیماری صعب العلاج، ترک زندگی خانوادگی و ... .

عدم پرداخت نفقه توسط شوهر (ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی): اگر شوهر نفقه ندهد و الزام او هم ممکن نباشد، زن حق طلاق دارد.

غیبت طولانی شوهر (ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی): اگر شوهر ۴ سال غایب مفقودالاثر باشد، زن می تواند تقاضای طلاق کند.

در نهایت باید توجه داشت که اثبات عدم تمکین زن بر عهده مرد است و این امر میتواند با اقرار زن، شهادت شهود یا شواهد و قرائن صورت گیرد. همچنین در مواردی مانند بیماری مرد، فراهم نبودن امکانات اولیه زندگی، یا ترس از آسیب، زن مجاز است از تمکین خودداری کند. اما اگر هیچ یک از این شرایط وجود نداشته باشد و عدم تمکین زن به اثبات برسد، مرد میتواند بدون پرداخت بخشی از حقوق مالی وی، زن را طلاق دهد.

ایا زن ناشزه پس از چندین سال دوری از همسرش میتواند طلاق بگیرد

در شرایط قانونی ایران، اگر زن بدون دلیل موجه از تمکین نسبت به شوهر خودداری کند و این موضوع در دادگاه اثبات شود، مرد میتواند با ارائه دادخواست طلاق، نسبت به پایان دادن زندگی مشترک اقدام کند. منظور از تمکین، انجام وظایف قانونی و شرعی زن در قبال شوهر است که شامل ابعاد مختلفی میشود. در صورت اثبات عدم تمکین، مرد از پرداخت نفقه، اجرت المثل، نحله و تقسیم اموال معاف میشود، اما مهریه زن ارتباطی با موضوع تمکین ندارد و قابل مطالبه خواهد بود. مهم ترین شرایط طلاق در صورت عدم تمکین زن، عبارت اند از:

استفاده از شروط ضمن عقد: اگر در عقدنامه شرط وکالت در طلاق به زن داده شده باشد (مانند شرط وکالت بلاعزل در طلاق)، زن می تواند با اثبات عدم تمکین یا سوءرفتار مرد از این حق استفاده کند.

عُسر و حَرَج (ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی): در صورتی که ادامه زندگی برای زن مشقت بار باشد؛ مثل اعتیاد شوهر، ضرب و جرح، بیماری صعب العلاج، ترک زندگی خانوادگی و ... .

عدم پرداخت نفقه توسط شوهر (ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی): اگر شوهر نفقه ندهد و الزام او هم ممکن نباشد، زن حق طلاق دارد.

غیبت طولانی شوهر (ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی): اگر شوهر ۴ سال غایب مفقودالاثر باشد، زن می تواند تقاضای طلاق کند.

در نهایت باید توجه داشت که اثبات عدم تمکین زن بر عهده مرد است و این امر میتواند با اقرار زن، شهادت شهود یا شواهد و قرائن صورت گیرد. همچنین در مواردی مانند بیماری مرد، فراهم نبودن امکانات اولیه زندگی، یا ترس از آسیب، زن مجاز است از تمکین خودداری کند. اما اگر هیچ یک از این شرایط وجود نداشته باشد و عدم تمکین زن به اثبات برسد، مرد میتواند بدون پرداخت بخشی از حقوق مالی وی، زن را طلاق دهد.

ایا زن ناشزه پس از چندین سال دوری از همسرش میتواند طلاق بگیرد

در شرایط قانونی ایران، اگر زن بدون دلیل موجه از تمکین نسبت به شوهر خودداری کند و این موضوع در دادگاه اثبات شود، مرد میتواند با ارائه دادخواست طلاق، نسبت به پایان دادن زندگی مشترک اقدام کند. منظور از تمکین، انجام وظایف قانونی و شرعی زن در قبال شوهر است که شامل ابعاد مختلفی میشود. در صورت اثبات عدم تمکین، مرد از پرداخت نفقه، اجرت المثل، نحله و تقسیم اموال معاف میشود، اما مهریه زن ارتباطی با موضوع تمکین ندارد و قابل مطالبه خواهد بود. مهم ترین شرایط طلاق در صورت عدم تمکین زن، عبارت اند از:

استفاده از شروط ضمن عقد: اگر در عقدنامه شرط وکالت در طلاق به زن داده شده باشد (مانند شرط وکالت بلاعزل در طلاق)، زن می تواند با اثبات عدم تمکین یا سوءرفتار مرد از این حق استفاده کند.

عُسر و حَرَج (ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی): در صورتی که ادامه زندگی برای زن مشقت بار باشد؛ مثل اعتیاد شوهر، ضرب و جرح، بیماری صعب العلاج، ترک زندگی خانوادگی و ... .

عدم پرداخت نفقه توسط شوهر (ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی): اگر شوهر نفقه ندهد و الزام او هم ممکن نباشد، زن حق طلاق دارد.

غیبت طولانی شوهر (ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی): اگر شوهر ۴ سال غایب مفقودالاثر باشد، زن می تواند تقاضای طلاق کند.

در نهایت باید توجه داشت که اثبات عدم تمکین زن بر عهده مرد است و این امر میتواند با اقرار زن، شهادت شهود یا شواهد و قرائن صورت گیرد. همچنین در مواردی مانند بیماری مرد، فراهم نبودن امکانات اولیه زندگی، یا ترس از آسیب، زن مجاز است از تمکین خودداری کند. اما اگر هیچ یک از این شرایط وجود نداشته باشد و عدم تمکین زن به اثبات برسد، مرد میتواند بدون پرداخت بخشی از حقوق مالی وی، زن را طلاق دهد.

عسر و حرج در تمکین

عسر و حرج در تمکین به معنای شرایطی است که زن در زندگی مشترک با سختی و مشقت غیرقابل تحمل مواجه میشود و قادر به ادامه تمکین و ایفای وظایف همسری خود نیست. در این وضعیت، اگر زن بتواند به دادگاه اثبات کند که ادامه زندگی و تمکین از شوهر برای او با تحمل مشقت زیادی همراه است، میتواند از دادگاه درخواست طلاق نماید. مصادیق شایع عسر و حرج که در رویه قضایی ایران مورد توجه قرار گرفته اند شامل موارد زیر است:

سوء رفتار مستمر و خشونت زوج (جسمی یا روانی)

اعتیاد زیان آور شوهر به مواد مخدر یا مشروبات الکلی

ترک زندگی خانوادگی توسط شوهر و غیبت طولانی مدت او

عدم پرداخت نفقه به صورت مستمر و بدون عذر موجه

ابتلای مرد به بیماری های خاص یا امراض جنسی که مانع از روابط زناشویی یا زندگی عادی میشود

محکومیت های کیفری سنگین و اعمال مجازات

تغییر مذهب یا رفتارهایی که ادامه زندگی را ناممکن میسازد

در اثبات عسر و حرج، ارائه مدارک، شهادت شهود، نظریه کارشناسان و بررسی اوضاع و احوال خانوادگی از سوی قاضی اهمیت دارد. اگر زن به دلیل عسر و حرج از تمکین خودداری کند و دلایل موجه ارائه دهد، دادگاه این حق را برای او به رسمیت میشناسد و نه تنها محروم از حقوق مالی نمیشود، بلکه میتواند به طلاق نیز دست یابد. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص اگر زن تمکین نکند می تواند طلاق بگیرد در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون اگر زن تمکین نکند می تواند طلاق بگیرد پاسخ دهند .