مدت زمان عدم تمکین زن

گاهی این سوال مطرح می شود که مهلت و فرصت عدم تمکین زن و ترک منزل چقدر است تا شوهر بتواند اقدام به ازدواج مجدد نماید ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که مدت زمان و مهلت ترک منزل از طرف زن باید به اندازه ای باشد که شوهر در طول آن مدت دچار اضطرار شده باشد و اصولا در طول مدت زمان کوتاه ترک منزل دادگاه اجازه ازدواج مجدد صادر نمی کند .

بر اساس قانون مدنی که برگرفته از شرع مقدس اسلام است ، هر یک از زوجین نسبت به دیگری وظایف متعددی دارند . علاوه بر اینکه هر کدام از زوجین موظف شده اند که با یکدیگر حسن معاشرت داشته باشند ، وظایف اختصاصی نیز به عهده زن و شوهر قرار گرفته است . به عنوان مثال ، مرد موظف است نیازهای همسر خود را برطرف نموده و زن نیز باید نسبت به همسر خود تمکین داشته باشد .

با این حال ، در برخی موارد بروز اختلافات و مسائلی میان زوجین سبب می شود که زن با دلیل موجه یا بدون دلیل موجه منزل مشترک را ترک کرده باشد که در این صورت ، ممکن است مرد به دادگاه دادخواست داده و عدم تمکین زن را به اثبات برساند . اما گاهی این سوال مطرح می شود که مدت زمان عدم تمکین چقدر است یا به عبارت دیگر ، چه مدت زمان و فرصتی لازم است که عدم تمکین زن به اثبات برسد و در پی آن ، شوهر بتواند اقدام به ازدواج مجدد نماید ؟

برای پاسخ دادن به این سوالات ، در ادامه این مقاله به بررسی این موضوعات می پردازیم که نقش مدت زمان عدم تمکین زن در دعوای تمکین چیست ؟ چه مدت زمان و مهلت عدم تمکین زن باعث اثبات عدم تمکین می شود و چه مدت زمان عدم تمکین زن برای ازدواج مجدد مرد لازم می باشد ؟

نقش مدت زمان عدم تمکین زن در دعوای تمکین

تمکین زن از شوهر به عنوان یکی از تکالیف مهمی که به عهده زنان در عقد نکاح قرار گرفته است ، به این معناست که زن باید در امورات کلی زندگی مشترک ، تابع همسر خود باشد و به تصمیمات وی توجه داشته باشد . البته تمکین از شوهر را می توان در دو معنای عام و خاص مورد توجه قرار داد . تمکین خاص بیشتر ناظر بر رابطه زناشویی میان زوجین است .

اما تمکین عام به این معناست که ریاست خانواده از خصایص شوهر است و زن باید در امورات کلی همچون محل سکونت یا زندگی مشترک تابع همسر خود باشد و در همان منزلی که شوهر برای زندگی تدارک دیده است ، زندگی نماید ؛ مگر اینکه حق تعیین مسکن را در عقد نکاح به دست آورده باشد . با این حال ، در پی برخی از مشکلات خانوادگی ، زن منزل مشترک خود را ترک می کند و شوهر اقدام به اقامه دعوای الزام به تمکین می نماید .

ترک منزل یا ترک زندگی خانوادگی توسط زن به نوعی عدم تمکین محسوب می شود ؛ چرا که اصولا زن برای خارج شدن و ترک کردن منزل باید اجازه شوهر را داشته باشد . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود آن است که نقش مدت زمان عدم تمکین زن در دعوای تمکین چیست و به عبارت دیگر ، چه مدت عدم تمکین زن برای اثبات عدم تمکین لازم است ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا مدت زمان خاصی برای اثبات عدم تمکین زن متصور نیست ؛ یعنی نمی توان گفت که اگر زنی بدون اجازه شوهرش به منزل خانوادگی خودش سری زد ، مرتکب عدم تمکین شده است و می توان زن را به مجازات عدم تمکین محسوب کرد . بنابراین ، در هر مورد ، بسته به پرونده ممکن است مدت زمان متفاوتی را برای اثبات عدم تمکین قایل شد .

مثلا در یک مورد ، ممکن است پس از یک هفته ترک منزل مشترک توسط زن ، عدم تمکین وی به اثبات برسد ؛ چرا که عدم تمکین کاملا غیر موجه بوده است و این موضوع در دادگاه توسط شوهر به اثبات رسیده است . اما در یک مورد دیگر ، از آن جهت که زن عذر موجه عدم تمکین داشته است ، حتی ماه ها هم دور از همسر خود بوده و در منزل دیگری سکونت کند ؛ اما عدم تمکین زن موجه تلقی شود و به عنوان مثال ، مرد نتواند با اثبات عدم تمکین زن ، حکم ازدواج مجدد بگیرد .

لذا در پاسخ به این سوال که نقش مدت زمان و فرصت ترک منزل توسط زن در دعوای تمکین چیست ، باید گفت که اصولا زمان مشخصی را نمی توان برای این موضوع بیان کرد . اما در حالت کلی ، عدم تمکین زن در مدت کوتاه مثلا قهر یکی دو روزه و ترک منزل مشترک در این مدت ، سبب اثبات عدم تمکین زن در دعوای عدم تمکین نخواهد شد و آنچه که بیشتر از نقش مدت زمان عدم تمکین زن مهم است ، اثبات عدم تمکین زن در دادگاه است و معمولا دادگاه ها ترک منزل در مدت کوتاه را عدم تمکین محسوب نمی کنند .

چه مدت زمان عدم تمکین زن باعث اثبات عدم تمکین می شود

در قسمت قبل توضیح دادیم که نقش مدت زمان عدم تمکین زن در دعوای الزام به تمکین زن چیست . اما گاهی این سوال مطرح می شود که چه مدت زمان عدم تمکین زن باعث اثبات عدم تمکین می شود ؟ آیا در صورتی که زن چند روز و جه مهلت زندگی مشترک را ترک کرده باشد ، عدم تمکین وی ثابت می شود ؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که اولین و مهم ترین مسئله ای که در خصوص عدم تمکین وجود دارد ، آن است که اصل بر این است که زن از شوهر خود تمکین می کند و در منزل مشترک سکونت می کند . لذا اگر مرد بخواهد در دعوای عدم تمکین ، اثبات نماید که همسرش تمکین نمی کند ، خودش باید با آوردن دلایل و مدارک لازم ، عدم تمکین زن خود را اثبات نماید .

یکی از مهم ترین دلایلی که برای اثبات عدم تمکین زن  در دعوای عدم تمکین کاربرد دارد ، شهادت شهود است . گاهی هم خود زن در دادگاه و نزد قاضی اقرار می کند که از همسر خود تمکین نکرده است و زندگی مشترک را ترک نموده است . همچنین ، صورتجلسه کلانتری برای اثبات عدم تمکین زن نیز معمولا کاربرد خواهد داشت .

پس اگر زن در مدت زمان متعارف و معقولی زندگی مشترک را ترک کرده باشد و مثلا به خانواده خود سر زده باشد و مرد در دادگاه اقامه دعوای عدم تمکین نماید ، باید با آوردن دلایل کافی این موضوع را اثبات نماید . لذا اگر این موضوع در دادگاه به اثبات نرسد ، حتی اگر زن ماه ها هم از شوهر خود تمکین نکرده باشد ، باز هم مرد نمی تواند از مزایای آن همچون گرفتن حکم اجازه ازدواج مجدد استفاده نماید .

لذا اثبات عدم تمکین زن با ارائه مدارک محکمه پسند ، مهم تر از این است که زن چه مدت عدم تمکین نموده باشد و گاها با وجود اینکه زن مدت طولانی تمکین نکرده است ، دعوای عدم تمکین مرد رد می شود . اما اگر زن نزد قاضی اقرار کند که از شوهر خود تمکین نمی کند ، حتی اگر مدت کوتاهی منزل را ترک کرده باشد ، عدم تمکین زن اثبات می شود .

چه مدت زمان عدم تمکین زن برای ازدواج مجدد مرد لازم می باشد

اثبات عدم تمکین زن در دعوای عدم تمکین دو اثر عمده در پی خواهد داشت . یکی از مهم ترین آثار عدم تمکین زن آن است که اگر در دادگاه عدم تمکین زن به اثبات رسید ، نفقه زن قطع می شود . چرا که اگر زن اقدام به ترک منزل مشترک نموده باشد ، از آن جهت که ایفای تکالیف زناشویی میان زوجین میسر نمی باشد ، مرد نیز الزامی به پرداخت نفقه نخواهد داشت .

علاوه بر این ، در صورتی که عدم تمکین زن نزد دادگاه به اثبات رسید و قاضی دادگاه از این موضوع مطلع شد که زن اقدام به ترک زندگی مشترک نموده است و قصد ندارد در طول مدت زمان متعارف به زندگی مشترک بازگردد و زن ناشزه است ، مرد می تواند از دادگاه تقاضا نماید که حکم اجازه ازدواج مجدد وی را صادر نماید . لذا گاهی این سوال مطرح می شود که چه مدت زمان عدم تمکین زن برای ازدواج مجدد مرد لازم می باشد ؟

در پاسخ به این سوال نیز باید گفت که نمی توان مدت زمان و فرصت مشخصی برای عدم تمکین زن و صدور حکم اجازه ازدواج مجدد توسط شوهر بیان کرد ؛ فلذا آنچه که مهم است آن است که قاضی دادگاه احراز نماید که زن قصد بازگشت به منزل مشترک و تمکین از شوهر خود را ندارد . البته برای اینکه مرد بتواند اجازه ازدواج مجدد از دادگاه بگیرد ، باید این موضوع را از دادگاه درخواست نماید .

سپس قاضی دادگاه در صورتی که احراز نمود که زن از شوهر خود تمکین نکرده است و قصد بازگشت به منزل خود و ادامه زندگی مشترک را ندارد و از این طریق مرد در اضطرار ناشی از عدم تمکین خاص و عام همسر خود قرار گرفته است ، می تواند حکم ازدواج مجدد برای شوهر را صادر کند و این موضوعیت ندارد که زن چه مدت عدم تمکین نموده است .

با این حال ، مدت زمان و مهلت عدم تمکین زن برای صدور اجازه ازدواج مجدد شوهر باید به نحوی باشد که واقعا شوهر در این شرایط دچار اضطرار شده باشد و به صرف اینکه زن در طول چند روز یا چند هفته از همسر خود تمکین نکرده است ، قاضی حکم ازدواج مجدد صادر نمی کند . همچنین است زمانی که عدم تمکین زن بنا به دلایل موجهی صورت گرفته باشد .

به عنوان نمونه اگر زن دچار بیماری شده باشد و یا از ترس اقدامات خشونت آمیز شوهر و یا کتک زدن و مواردی از این قبیل اقدام به ترک زندگی مشترک نموده باشد و یا اینکه حق تعیین منزل مشترک و یا حق مسافرت را ضمن عقد نکاح شرط نموده باشد ، شوهر در چنین مواردی حکم اجازه ازدواج مجدد دریافت نخواهد کرد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مدت زمان عدم تمکین زن در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مدت زمان عدم تمکین زن پاسخ دهند .